Мазмунга өтүү

Дуден

Википедия дан
1891 чыгаруу
эстелик маркасы

Дуден стандарттуу жогорку немис сөздүгү, биринчи жолу 1880-жылы Конрад Дуден тарабынан, кийинчерээк Bibliographisches Institut GmbH тарабынан басылып чыккан. Duden ар бир төрт же беш жылда бир пайда болгон жаңы басылмалар менен үзгүлтүксүз жаңыртылып турат. 2020-жылдын декабрына карата ал 28-чыгарылышында. 2010-жылдын октябрына карата Дудендин жыйырма беш нускасы бар жана ар бири тилдин орфографиясы, грамматикасы, синонимдери, айтылышы жана этимологиясы сыяктуу ар кандай аспектилерин камтыган он эки томдукта жарык көргөн.

Бөлүнгөн Германиянын төрт он жылдыкта Дуден эки өлкөдө тең түрдүү версияларда басылып чыккан. Бири, Чыгыш Германияда, Лейпцигдеги Библиографиялык институт тарабынан басылып чыккан. Экинчиси, Батыш Германияда, Мангеймдеги Брокхаус институту тарабынан. Орфографиялык жактан унификация болгону менен айрым аймактык сөздөр ар бир вариантта эки вариантта тең камтылган.

1991-жылы, Берлин дубалы кулагандан бир жылдан ашык убакыт өткөндөн кийин, сөздүктүн биринчи бирдиктүү басылышы жарык көргөн. Беш жылдан кийин, биринчи орфографиялык реформа Дуден басма рыногуна келди. Сатуу көлөмү ушунчалык таасирдүү болгондуктан, сөздүк көркөм эмес адабият категориясында эң көп сатылгандардын тизмесине кирчү.

Жаңы терминдердин киргизилиши менен Дуден сөздүгүндө азыр жалпысынан 135 миң сөз бар, андан тышкары жарым миллион мисал, маанилерди тактоо, грамматика жана муундарды ажыратуу эрежелери. Анын 1880-жылы жарык көргөн биринчи басылышы 27 миң гана сөздү камтыган.