Кудайлар тууралуу мифтер
Б.з.ч. V-IV кылымдарда гректердин мадияты байыркы дуйнодогу эн онуккон маданияттардын бирине айланган. Ал кезде грек маданиятынын ажырагыз болугу болгон жана ага кыйла таасир эткен. Эзелки заманда эле калыптанган грек мифтери, кудайлардын,баатырлардын оз ара жана адамдар менен мамилелери тууралуу уламыш-баяндар арбын эле
Байыркы грек академиясы-маданияттын очогу болчу.Андан Платон,Сократ,Аристотелдер окуп билим алышкан. Грекияда улуу окумуштуу Архимеддин окуусу кенири тараган.
Гректер кудайлар менен баатырларды келбеттуу, сулуу адамдардын кейипкери сыяктуу элестетишчу. Андыктан алар баатырсымал жарандардын скульптуралык айкелин келиштире коркомдоп жасашчу.Гректердин тушунугу боюнча,кудайга жакан жарандар зангыраган, эн кооз турак жайларда жашамак.Ошондуктан грек архитекторлору ото кооз храмдарды, уйлорду курууга аракеттенишкен.
Байыркы гректер табияттан тышкары аркандай сыйкырдуу кучтордун аларга жанаша жашаарына ишенишчу. Атыгул, ар бир суунун оз периси (нимфа) бар деп эсептешкен Жада калса , ар бир токойдун,тоонун жана булактын да колдоочусу бар деген чон ишеним болгон.Гректердин ою боюнча , башкы кудайлар Олимп тоосунда жашашчу.Ошол себептен аларды олимпиялык кудайлар деп аташкан.Туболук олбос кудайлар Олимптеги аземдуу аксарайларында той-тамашалар менен жыргап-куунап жашашчу. Ал жактан алар жерге тушуп келишип, адамдардын жашоо-турмуштарына кийлигишчу, аларга буйруктарды беришчу.
Гректер олимпиялыктардан мурда да болок кудайлардын болгонуна ишенишкен. Адегенде дуйнону Гея (Жер) менен Уран (Асман) башкарган.Алардын титандар деп аталган балдары кийин аталарынын ордун ээлешкен.Алардын арасынан эн башкысы Крон эле. Крондун Зевс Баштаган балдары титандарды женип, бийликти болуп алышат. Зевс жер бетинде бийлик жургузо баштайт, анын бир тууганы Посейдонго дениздер тийет.Башка бир тууганы – Аид – козу откон маркумдардын жер астындагы падышалыгына окумдар болот.
колдонулган адабият
[түзөтүү | булагын түзөтүү]1.Дуйно тарыхы