Шура-и Ислам
«Шура-и Ислам» (араб- «Ислам кеңеши») – 1917–18-жылы Түркстандагы диний-саясий уюм. 1917-жылы мартта Ташкенде түзүлгөн. Ага улуттук буржуазия, улутчул интеллигенция, мусулман дин кызматкерлеринин өкүлдөрү кирген. «Шура-и Ислам» убактылуу өкмөттүн Түркстан комитетинин өкүлү болуп, жергиликтүү капиталисттердин жана жер ээлеринин кызыкчылыгын көздөп, Россиянын курамында Түркстан улуттук-мусулман автономиясын түзүү жана менчик үчүн күрөшкөн. Анын бөлүмдөрү Түркстандын бардык шаарларында иш жүргүзгөн. «Шура-и Исламда» жадиддер жана уламачылар (дин кызматкерлери) өз ара бийлик үчүн күрөшкөн. 1917-жылы июнда уламачылар «Шура-и Исламдан» чыгып, «Шура-и-Улама» («Аалымдар кеңеши») уюмун түзгөн. Октябрь революциясынан кийин «Кокон автономиясын» жарыялашат. Бул уюмдар (мусулмандардын коомдук-саясий, маданий реформаторлору) 1918-жылы февралда «Кокон автономиясы» талкалангандан кийин бул эки уюм тең жоюлуп, анын мүчөлөрү басмачылык кыймылга кошулуп кетишкен.
Адабият
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Кыргыз Тарыхы. Энциклопедия. Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Бишкек, 2003. И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик педагогикалык университети.