Плутон: нускалардын айырмасы

Википедия дан
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м r2.7.3) (бот изменил: pl:134340 Pluton на pl:(134340) Pluton
м Bot: Migrating 143 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q339 (translate me)
37-сап: 37-сап:
[[Категория:Табият илимдери]]
[[Категория:Табият илимдери]]
{{Link FA|ru}}
{{Link FA|ru}}

[[af:Pluto (dwergplaneet)]]
[[als:(134340) Pluto]]
[[am:ፕሉቶ]]
[[an:Plutón (astronomía)]]
[[ang:Pluto]]
[[ar:بلوتو]]
[[as:প্লুটো]]
[[ast:Plutón (planeta nanu)]]
[[az:Pluton (cırtdan planet)]]
[[ba:Плутон]]
[[bar:Pluto (Zweagplanet)]]
[[be:Карлікавая планета Плутон]]
[[be-x-old:Плютон (карлікавая плянэта)]]
[[bg:Плутон (планета джудже)]]
[[bn:প্লুটো]]
[[br:Ploudon (planedenn-gorr)]]
[[bs:Pluton]]
[[ca:Plutó (planeta nan)]]
[[chr:ᏡᏙ]]
[[ckb:پلووتۆ]]
[[cs:Pluto (trpasličí planeta)]]
[[csb:Pluton]]
[[cy:Plwton (planed gorrach)]]
[[da:Pluto (dværgplanet)]]
[[de:Pluto]]
[[diq:Pluton]]
[[el:Πλούτωνας (πλανήτης νάνος)]]
[[eml:Plutån]]
[[en:Pluto]]
[[eo:Plutono]]
[[es:Plutón (planeta enano)]]
[[et:Pluuto]]
[[eu:Pluton (planeta nanoa)]]
[[fa:پلوتو]]
[[fi:Pluto (kääpiöplaneetta)]]
[[fiu-vro:Pluuto]]
[[fo:Pluto]]
[[fr:Pluton (planète naine)]]
[[frp:Pluton (planèta nana)]]
[[fy:Pluto]]
[[ga:Plútón (abhacphláinéad)]]
[[gd:Pliùtò]]
[[gl:Plutón]]
[[gn:Plutõ]]
[[gu:પ્લૂટો]]
[[gv:Pluto]]
[[he:פלוטו]]
[[hi:यम (बौना ग्रह)]]
[[hr:134340 Pluton]]
[[ht:Pliton]]
[[hu:Pluto (törpebolygó)]]
[[hy:Պլուտոն]]
[[ia:Pluton (planeta nano)]]
[[id:Pluto]]
[[ilo:Pluto]]
[[io:Plutono]]
[[is:Plútó (dvergreikistjarna)]]
[[it:Plutone (astronomia)]]
[[iu:ᑉᓘᑐ]]
[[ja:冥王星]]
[[jbo:pluton]]
[[jv:Pluto]]
[[ka:პლუტონი (ჯუჯა პლანეტა)]]
[[kk:Плутон (шағын ғаламшар)]]
[[km:ភ្លុយតុង]]
[[kn:ಪ್ಲುಟೊ]]
[[ko:명왕성]]
[[ksh:Pluuto (Zwerchplaneet)]]
[[ku:Pluto]]
[[kv:Плутон]]
[[kw:Plouton (planet korr)]]
[[la:Pluto (planetula)]]
[[lb:(134340) Pluto]]
[[lez:Плутон]]
[[li:Pluto (dwergplaneet)]]
[[lij:Pluton (astrònomia)]]
[[lt:Plutonas (nykštukinė planeta)]]
[[lv:Plutons (pundurplanēta)]]
[[map-bms:Pluto]]
[[mdf:Плутон (шары тяште)]]
[[mhr:Плутон]]
[[mk:Плутон (џуџеста планета)]]
[[ml:പ്ലൂട്ടോ]]
[[mn:Дэлхийн ван]]
[[mr:प्लूटो (बटु ग्रह)]]
[[ms:Pluto]]
[[mwl:Pluton]]
[[my:ပလူတို]]
[[mzn:پلوتو]]
[[nah:Mictlāntēuccītlalli]]
[[nds:Pluto (Dwargplanet)]]
[[new:प्लुटो]]
[[nl:Pluto (dwergplaneet)]]
[[nn:134340 Pluto]]
[[no:Pluto]]
[[nov:Pluto (planete)]]
[[nv:Tłóotoo]]
[[oc:Pluton (planeta nana)]]
[[or:ପ୍ଲୁଟୋ]]
[[os:Плутон (чысыл планетæ)]]
[[pam:Pluto]]
[[pl:(134340) Pluton]]
[[pnb:پلوٹو (نکا سیارہ)]]
[[pt:Plutão]]
[[qu:Plutun (tuna puriq quyllur)]]
[[rm:Pluto (planet nanin)]]
[[ro:Pluto]]
[[ru:Плутон]]
[[scn:Plutoni]]
[[sh:Pluton (astronomija)]]
[[si:ප්ලූටෝ]]
[[simple:Pluto]]
[[sk:134340 Pluto]]
[[sl:Pluton]]
[[so:Buluuto]]
[[sq:Plutoni (planet)]]
[[sr:Плутон]]
[[stq:Pluto]]
[[su:Pluto]]
[[sv:Pluto]]
[[sw:Pluto]]
[[ta:புளூட்டோ]]
[[te:ప్లూటో]]
[[tg:Плутон]]
[[th:ดาวพลูโต]]
[[tl:Pluton (astronomiya)]]
[[tr:Plüton]]
[[tt:Плутон (кәрлә планета)]]
[[ug:پلۇتون]]
[[uk:Плутон (карликова планета)]]
[[ur:پلوٹو]]
[[vec:Pluton (astronomia)]]
[[vi:Sao Diêm Vương]]
[[war:Pluton]]
[[wo:Pluton]]
[[xmf:პლუტონი]]
[[yi:פלוטאן]]
[[yo:Plùtò]]
[[zh:冥王星]]
[[zh-classical:冥王星]]
[[zh-min-nan:Mê-ông-chheⁿ]]
[[zh-yue:冥王星]]
[[zu:UPluto]]

11 март 2013, саат 10:49 учурдагы нуска

Плутон
Жалпы маалымат
Экваториалдык радиусу 1195 км
Бетинин аянты (S) 1,795×107 км²
Көлөмү (V) 7,15×109 км³
Массасы (m) (1,305 ± 0,007)×1022 кг
Орточо тыгыздыгы (ρ) 2,03 ± 0,06 г/см³
Өз огун айлануу убактысы 6,387230 сид. күн
Күндү айлануу убактысы 90 613,3055 күн (248,09 жыл)

Плутон (Pluto) – күн системасындагы чоң планеталардын бири.

Аны 1930-жылы америкалык астроном К. Томбо ачкан. Плутондун физикалык мүнөздөмөлөрү толук изилдене элек. Массасы Жердин массасынын 0,002 бөлүгүнө барабар деп болжолдонот. Күндөн аралыгы 39,5 а.б. Жерден байкаганда 15-жылдыз чоңдугунчалык чекит объектиндей болуп көрүнөт. Плутон Күндү өз орбитасы бонча 247,7 жылда бир айланат, эклиптика тегиздигине кыйшаюу бурчу 17°. Башка планеталарга салыштырганда Күндөн өтө алыс жана жарыктанышы начар болгондуктан Плутонду изилдөө өтө татаал. Плутондун диаметри 3000 кмге жакын, бетинин темп-расы -220°. Атмосферасы сейректелген жана негизинен газ абалындагы метандан турат. Плутондун 1 жандоочусу бар. Анын диаметри 3 эсе кичине жана анын айланасында 20 000 км аралыкта айланат. 1 айлануусу 6,4 суткага барабар.

Плутон планетасынын радиусу 2500 км, тыгыздыгы 7,4 г/см3. Күндү 248 жылда толук 1 айланып чыгат. Өз огунун айланасында толук 1 айлануусу 6 сут 9с. 17 минутага барабар.

Бул жагынан Плутон планетасы зор планеталардан бир аз гана айырмаланат. Кийинки күндөрдө планеталар аралык автоматтык станциялардын жардамы менен планетанын табигый жандоочусу Харон ачылып, Плутонду радиусу 17500 км болгон орбита менен айланып жүрө тургандыгы аныкталган.

Колдонулган адабияттар

Астрономия. Энциклопедиялык окуу куралы, 2004, Бишкек
Башкы редактор: Ү. Асанов. Жооптуу редактор: Э. Мамбетакунов Калып:Link FA