Мазмунга өтүү

Аанта

Википедия дан

Аанта (аханта, анта, анте) — Ганадагы акан тобундагы эл. Анкобра дарыясы менен Секонди-Такоради тоолорунун ортосундагы Гвинея булуңунун жээгинде жашайт.
Саны 40 миң адам.
Аанта элине аньи, нзима жана эвалуэ этностору жакын. Фанти катуу таасир эткен.

Аанта тили Нигер-конго макроүй-бүлөсүнүн курамындагы ква уясынын акан тобуна кирет.

Калктын көпчүлүгү христиандар (протестанттар, католиктер, афрохристиандар).
Жергиликтүү салттуу ишенимдер (ата-бабаларга сыйынуу, Ньямие асман рухуна ишенүү, полидемонизм, фетишизм) да сакталууда.

Чарбалык иштер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Негизги кесиптери — кол менен иштетилген жер чарбасы (жүгөрү, ямс, таро, күрүч, жер жаңгак) жана балык уулоо (деңиздик жана дарыялык).

Кол өнөрчүлүк

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Темир устачылык, карапачылык, токуучулук, жыгачтан оюучулук, кайык жана балык уулоо шаймандарын жасоо, тузду буулоо сыяктуу салттуу кол өнөрчүлүктөр өнүккөн.

Аанта жыгачтан жана чоподон жасалган тик бурчтуу үйлөрдө жашашат. Үйдүн чатыры пальма бутактарынан же шиферден жасалган.

Майрамдык кийим катары салттуу кийим (кенте — жалпы акан үчүн) колдонулат, ал эми жөн күндөрү европалык кийим кийишет.

Негизги тамак-ашы — балык жана өсүмдүк тамагы (ботколор, куурулган, кайнатылган, куурулган жана бышырылган тамыр жемиштери жана пальма майы жана ачуу татымалдар кошулган жашылчалар).

Негизги салттуу социалдык институттар: айылдык жана чоң үй-бүлө жамааттары, матрилинейлик кландар, патрилатералдык топтор, асафо аскер уюмунун бөлүмдөрү. Көп аялдуулук, левират, сорорат, сатып алган нике практикаланат. Туугандык эсеп матрилинейлик (энелик).

Фольклордун бардык негизги жанрлары бар. Салттуу ямс Кунтум майрамын белгилөө.

Колонияга чейинки мезгилде аант уруулары 1745—1826-жылдары Ашанти конфедерациясынын курамына кирген Аант (Аханта, Анта) башчылыгын түзүшкөн.

Кербет