Мазмунга өтүү

Вера Алиева

Википедия дан
Алиева, Вера Нурматовна‎»‎ барагынан багытталды)
Кыргыз архитектор айымы Вера Алиева. Бишкек шаары, Кыргызстан. 2012-жылдын 20-октябры.

Вера Нурматовна Алиева (15.7.1940 - 19.10.2014) - кыргыздын белгилүү архитектор айымы, педагог, окумуштуу. архитектура боюнча орусча-кыргызча сөздүктүн түзүүчүсү.

Кыскача өмүр таржымакалы

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Вера Нурматовна Алиева (Бүбүйра Аалы кызы) 1940-жылы 15-июлда Кыргызстандын Нарын облусуна караштуу Нарын районундагы Эчки-Башы айылында туулган.

Атасы Аалы (тынымсейит уруусунун күмүш уулунан) айылындагы оокаты тың кишилерден болгон.

Вера 1959-жылы Бишкек шаарында №5 Кыргыз орто мектебин аяктаган.

Вера Алиева 1959-65-жылдары Москва шаарындагы Москва архитектура институтунда таалим алып, кыргыздын туңгуч архитектор айымы болуп калган.

1965-жылдан тартып Кыргыз ГИПРОСтрой конструктордук мекемесинде иштей баштаган.

1972-78-жылдары Фрунзе политехникалык институтунда архитектура боюнча дарстар да окуган.

1978-80-жылдары Кыргыз ССРинин Маданият министрлигинде көркөм эксперттик коллегияда иштеген.

1980-90-жылдары Кыргыз ССР Министрлер кеӊешинде ага референт болуп иштеп, маданият тармагын жана чыгармачыл уюмдарды жетектеген.

1990-92-жылдары Ысык-Көл облустук аткаруу комитетинин бөлүм жетекчиси болуп иштеген. Ал кезде Ысык-Көл жана Нарын облустары биригип турган.

1992-95-жылдары – Кыргызстандын Өнөр жай жана соода министрлигинин мамлекеттер аралык байланыш бөлүмүнүн жетекчиси болуп иштеген.

1995-жылы ардагердик эс алууга чыкканына карабастан, Көркөм өнөр академиясында кыйла жылдар архитектура боюнча дарстар окуган.

Вера Алиева 2014-жылдын 19-октябрында Бишкек шаарында оорунун айынан каза болгон.
Анын сөөгү Бишкектин түштүк-батыш көрүстөнүндө 20-октябрда жайына берилген.

Үй-бүлөсү. Бир туугандары

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Анын артында эки кызы (Асел, Айгүл Эмил кызы Догдуровалар) жана неберелери калды.
Анын улуу агасы Абдырахман Алиев Экинчи дүйнөлүк согушта нацисттик концлагерден качып чыгып, Европадагы антифашисттик кыймылдарга катышкан. [1]

Абдырахмандан кийинки бир тууган агасы Капар Алиев (1927-жылдын 8-майында Кыргызстандын Теңир-Тоо аймагындагы Эчки-Башы кыштагында туулган) – кыргыздын ичинен чыккан чыгаан радио жуналист болгон. Ал Кыргызстанда алгачкы болуп “Жогорку категориядагы диктор” деген СССРдин деңгээлиндеги кесипкөйлүк даражаны алган.

Илимий-педагогдук чыгармачылыгы

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Жалпысынан, 50дөн ашык илимий макала, 15тей илимий долбоорду даярдаган.

Архитектура боюнча эмгеги басмага даярдалды.

Кыргыз энциклопедиясына архитектура жаатында макалалар жазган.

Кыргызстан Илимдер академиясында Архитектура боюнча орусча-кыргызча сөздүктү жарыялаган. Бул сөздүк окуу куралга жардамчы колдонмо материал катары 1980-жылдардан тартып архитектор окутуучулар жана студенттер тарабынан кеңири колдонулуп келди.

Капар Алиев, Вера Алиеванын агасы. 1960-жылдардын акырындагы үй-бүлөлүк сүрөт архивинен. Бишкек (Фрунзе) шаары, Кыргызстан.

Ал тууралуу маалымат

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • Нарын облусу: Энциклопедия. Жооптуу редактор Үсөн Асанов. – Бишкек, 1998. – (ISBN 5-89750-100-1) – 141-142-бет.
  • Жусупов, Кеңеш. Жан шерик: Жыйнак / Жыйнакты түзгөн Айгүл Эралиева. – Бишкек: Бийиктик, 2007. – 588 б. - ISBN 978-9967-13-229-0. - (Мында: 342-345-беттер).
  • Мамбеталиев, Сулайман. Баян: Тарыхый-адабий жыйнак / Жыйнакты түзгөн жана баш редактору Гүлмира Мамбеталиева. Китепти каржылаган Аскар Мааткабыл уулу Салымбеков. – Бишкек, 2008. – 282 бет, сүрөттөр. – ISBN 978-9967-25-256-1.

Интернеттеги шилтемелер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Айылдаштары. Мекендештери. Ар кыл сүрөттөр

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Жазуучу Кеңеш Жусупов өзүнүн туулуп-өскөн Он-Арча айылында. Нарын району, Нарын облусу, Кыргызстан. 04.10.2012.
Профессор Гүлзура Жумакунова Кэмбриждеги илимий жыйында. 20.9.2011.
Жазуучу Кеңеш Жусупов жана генерал Бейше Молдогазиев өз жердештери менен. Он-Арча айылы, Нарын облусу, Кыргызстан. 04.10.2012.
Журналист, ардагер Сулайман Мамбеталиев өзүнүн Он-Арча айылында жакын туугандары Жумамүдүн Кадырмамбетов жана анын уулу Таалайбек Жумамүдүн уулу менен. Нарын району, Нарын облусу, Кыргызстан. 27.9.2012.

Ички шилтемелер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  1. https://www.azattyk.org/a/wwii_iids_murdagy-sogush-tutqununun-tagdyry_2021_longread_abdyrahman-alijev_tch_ky/31171708.html