Гей-Люссак мыйзамдары
Гей-Люссак мыйзамдары — газдардын негизги мыйзамдары. XIX-кылымдын башында Гей-Люссак ачкан.
1. Газдардын жылуулуктан кеңейүү мыйзамы — туруктуу басымда берилген газ массасынын көлөмүнүн өзгөрүшү темп-ранын өзгөрүшүнө түз пропорциялуу: (F2—Fj)/ Vi=aAt же F2=Fi(7-)-aAi), мында Vi — газдын баштапкы температурадагы (fi), F2 — акыркы темпепратурадагы (t2) көлөмү; At=t2—tl; a — туруктуу басымда газдар көлөмүнүн жылуулуктан кеңейүү коэффициенти.
2. Көлөмдүк катыш мыйзамы боюнча туруктуу басымда жанa температурада реакцияга кирүүчү газдардын көлөмү өз ара жанa реакциядан кийин пайда болгон газдын көлөмүнө катышы бир бүтүн сан болот. Мис., 1 келем Н2 1 колем С12 м-н кошулганда 2 келем НС1 пайда болот: Н2+С12=2НС1, б. а. көлөмдөрдүн катышы, 1:1:2 ге барабар. Бул мыйзам атом-мол. теориянын түзүлүшү үчүн чоң роль ойноду жана Авогадро мыйзамынын ачылышына түрткү берди.
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаев. -Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1977. Том 2. В - Иридий. -672 б.