Кара шакылдак

Википедия дан
Кара шакылдак.
Aquila heliaca

Кара шакылдак (лат. Aquila heliaca, (Savigny, 1809): түр Шакылдактар.

Жалпы жана өлкөдө таралышы[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Молдавиянын токойлуу талаадан тартып чыгыш Байкалга чейин, Мароккодо, Евразияда. Кыргызстанда негизинен Чүй өрөөнү боюнча жана Ысыккөлдүн аймагында дайыма учурайт.

Саны[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Кыргызстан боюнча маалымат жок. 1997-жылы Бишкек шаарынын четиндеги тоо этектеринде келгин мезгилинде бир гана куш катталган.

Жашаган аймактары[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Деңиз деңгээлинен 2000 м бийиктиктен өйдө көтөрүлбөйт, адатта өсүмдүктөргө бай тоо этектерине көчүшөт.

Чектөөчү факторлор[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Азык-зат базасынын азайышы. Уяларынан балапандарын алып жок кылуу. ЛЭП зымдарына урунуп, өлүмгө дуушар болушу.

Жашоо тиричилиги (жашоо циклдары)[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Келгин куш. Жазында мартта учуп келет, сентябрда кайрадан учуп кетет. Уясында 1-3 жумуртка, аны 43 күндө басып чыгарат. Көбүнчө майда кемирүүчүлөр менен азыктанат.

Көбөйтүү (колдо багуу)[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Көбөйү мезгили белгисиз. Коргоо үчүн колдонгон чаралар. СССРдин Кызыл китебине киргизилген . 1975-жылы Кыргызстандын территориясына кирүүчү мамлекеттик коргоого алынган жаныбарлардын тизмесине киргизилген, «Жапайы фаунанын жана флоранын жоголуп бара жаткан түрлөрдү соода-сатык кылуу боюнча эларалык конвенциясына» киргизилген .

Коргоо үчүн зарыл аракеттер[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Браконңерлер менен күрөш жүргүзүү. Уяларын таап, аларды коргоо. Колго багып көбөйтүүнүн ыкмаларын иштеп чыгуу. Республиканын территориясында уялоочу жерлерин таап жана анын санын аныктоо. Санын чектөөчү факторлорду аныктап табуу.

Статусу[түзөтүү | булагын түзөтүү]

V категория, Vulnerable, VU, C1. Монотиптүү түр. Саны азайып бара жаткан сейрек кездешчү түр. Кыргызстандын фаунасынын бир уруунун 4 түрдүн бири.

Колдонулган адабияттар[түзөтүү | булагын түзөтүү]