Үргөнч (шаар)
Отурукташкан жай
![]()
|
Үргөнч (өзб. Урганч / Urganch) - Өзбекстандагы шаар, Хорезм вилаятынын административдик борбору жана эң ири шаары.
Тарыхы[түзөтүү | булагын түзөтүү]
17-кылымда Новый Ургенчти (Жаңы-Үргөнч) сол жээк Үргөнчтөн (анын урандысында кийин Эски-Үргөнч пайда болгон) отурукташкандар негиздешкен. 1929-жылы шаар Ургенч болуп өзгөртүлгөн.[1]
Куня-Ургенч Түркмөнстандын Дашогуз велаятынын аймагында жайгашкан. Калктын келип чыгышынын так убактысы белгисиз, бирок кээ бир маалыматтар боюнча бул шаар биздин замандын 1-кылымында болгон деп болжолдонууда.[2]
География[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Аму-Дарыянын боюнда, Ташкент шаарынан 1100 км батышта жайгашкан. Калкы 135,2 миң (2013). Т. ж. бекети. Эл аралык аэропорту бар. Пахта тазалоочу, а. ч. машиналарын чыгаруучу (жем даярдоочу), май-экстракциялоочу, экскаватор оңдоочу, жеңил, тамак-аш, курулуш материалдар ж. б. өнөр жай ишканалары иштейт. ЖОЖ, театр ж. б. бар. Аль-Хорезмге эстелик тургузулган. Шаар 17-кылымда негизделип, 1938-жылдан азыркыдай аталат.
Калкы[түзөтүү | булагын түзөтүү]
2019-жылдын 1-январына карата шаардын калкынын саны 190 миңден ашты. Бул көрсөткүч боюнча республика боюнча сегизинчи орунда турат.
Шаардын улуттук курамы төмөнкүчө: калктын 90% өзбектер, 5% орустар, 3% казактар, түркмөндөр, корейлер, 2% немистер жана жөөттөр.
Экономикасы[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Шаарда заводдор (чеп жыйноочу, пахта тазалоочу завод, май экстрактор, ремонттук экскаватор жана шина ремонттоочу) бар, жибек ийрүүчү жана кийим тигүүчү фабрикалар, курулуш материалдарын чыгаруучу заводдор түзүлгөн.
Транспорт[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Түркмөнабат-Бейнеу линиясында темир жол станциясы бар. Үргөнчтө шаардык транспорт автобустар, троллейбустар жана маршруттук таксилер менен көрсөтүлөт. Үргөнч менен Хиванын ортосунда Орто Азия үчүн окшошсуздуу троллейбус линиясы бар.
Эгиз шаарлар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Ак-Тоо
- Эски-Үргөнч
- Калып:Иран желеги Сабзевар
Колдонулган адабияттар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
- «Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4
Белгилер[түзөтүү | булагын түзөтүү]
- ↑ Калып:Книга
- ↑ Ургенч, Узбекистан. Текшерилген күнү 5 -февраль (бирдин айы) 2022. Түп булактан архивделген күнү 14 -февраль (бирдин айы) 2021.