Күн тутуму

Күн тутуму

Күн тутуму — планеталардын тутуму, анын ичине Күн жылдызы жана аны айланган бардык космос объектилери кирет.

Күн тутумунда Күндүн өзү, анын 98 жандоочусу, 123 зор планета, 100 000ден ашуун кичине планеталар (астероиддер), 4584 сандагы кометалар,эле метеордук уюктан орун алган сансыз көп метеордук телолордун бар экени азыркы күндө жакшы белгилүү болду.

Табият

Күн тутумун Күн жана өзүнүн жандоочулары менен бирге планеталар түзөт. Ал эми жылдыздар планеталарга караганда салыштырууга мүмкүн болбогондой бизден өтө алыс туруша

Күн массасы

Күн массасы бардык планеталарды бирге алгандагыдан 714 эсе чоң. Күндүн айланасында айланган планеталар жана башка майда телолордун бардыгы бүткүл дүйнөлүк тартылуу законунун негизинде кыймылдашат. Күн менен Жердин ортосундагы аралык 1 астрономиялык бирдик деп аталат. Ал 1,5×10⁸ кмди түзүп, астрономиядагы бирдиктердин негизгилеринин бири болуп саналат.

Планеталар

Зор планеталардын катарына кирген Меркурий, Чолпон, Марс, Юпитер жана Сатурн планеталары 18-кылымдын аягында эле белгилүү болгон.

Уран планетасы астроном В. Гершель тарабынан 1781-ж. ачылган. 8-планета Нептундун ачылышында астроном илимпоздор кыйла түйшүккө түшүп, көптөгөн эсептөөлөр жүргүзүлүп, талаш-тартыштар болгон.

Булактар

Күн лы, 2004, Бишкек. Башкы рекдактор: Ү. Асанов. Жооптуу редактор: Э. Мамбетакунов.