Джангарачева, Мира Камилевна
Жангарачева Мира Камилевна (1952-жылы 30-мартта туулган) - кыргыз мамлекеттик ишмер, Жогорку Кеңештин депутаты (1995-2000), Кыргызстандын эмгек жана социалдык коргоо министри (1998-1999). Бишкек шаарынын ардактуу атуулу [1] .
| Жангарачева Мира Камилевна | |
| Туулган күнү | |
|---|---|
| Туулган жери |
Фрунзе шаары, Кыргыз ССРи |
| Ишмердүүлүгү |
саясатчы, коомдук ишмер |
| Атасы |
Кемаль Джангарачев |
| Апасы |
Фатима Байгельдиева |
| Жубайы |
Кличбек Бердибеков |
| Балдары |
Шаир Шакенова |
Өмүр баяны[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Мира Жангарачева 1952-жылы 30-мартта Фрунзе шаарында туулган. Апасы - Фатима Байгелдиева - согуштун ардагери, журналист. Атасы - Жангарачев Кемаль Сатаркулович[2] - Улуу Ата Мекендик согуштун катышуучусу, профсоюз кызматкери. (Атасы Сатаркул Жангарачев «Алаш» партиясынын кыргыз бөлүмүнүн мүчөсү[3], 1938-жылы репрессияланган,[4] 1970-жылы реабилитацияланган[5]).
1974-жылы Кыргыз мамлекеттик университетинин тарых факультетин бүтүрүп, тарых жана коомдук илимдер мугалими адистигине ээ болгон. 1981-жылы Ломоносов атындагы Москва мамлекеттик университетинин аспирантурасын аяктаган. Философия илимдеринин кандидаты; доцент. Жангарачеванын айтымында, ал Болгариядагы София университетинде философия сабактарын алып, такшалмадан өткөн [6] .
Кыргызча, орусча сүйлөйт.
Эмгек жолу[түзөтүү | булагын түзөтүү]
1974-1992-жылдары Фрунзе политехникалык институтунда декан, кафедра башчысы, окутуучу болуп иштеген
Жангарачева саясий карьерасын 1992-жылы Бишкектин социалдык маселелер боюнча вице-мэри болуп келгенден баштап, 1995-жылга чейин бул кызматта иштеген. 1995-жылы Жогорку Кеңештин депутаты болуп шайланган. 1995-жылы улуттук делегациянын курамында ал Пекинде өткөн Аялдардын Бүткүл дүйнөлүк конференциясына катышкан, анда катышуучулар аялдарды жана алардын укуктарын илгерилетүү үчүн жаңы негиз түзө алышкан жана БУУнун аялдардын укуктарын коргоо боюнча негизги эл аралык конвенцияларын ратификациялаган. 1996-жылы Аскар Акаевдин чакыруусу менен социалдык саясат боюнча вице-премьер-министр, 1997-жылы президенттик администрациянын социалдык саясат бөлүмүнүн башчысы болуп иштеген. 90- жылдардын аягында ал өлкөдөгү эң таасирдуу аял саясатчылардын бирине айланган[7]. 1998-жылы Эмгек жана социалдык коргоо министри болуп дайындалып, бул кызматта бир жыл иштеген. 1999-жылы Чүй облусунун губернаторунун социалдык маселелер боюнча орун басары болгон.
2000-жылы саясаттан кеткен. 2015-жылга чейин БУУнун өнүктүрүү программасынын социалдык маселелер боюнча менеджери болуп иштеген.
2019-жылдын 19-июнунда Гапар Айтиев атындагы көркөм сүрөт музейинин директору болуп дайындалган [8] . [9] 2-декабрда ал Феминнале “Медайымдар. экономикалык эркиндик. Аялдар» аттуу чуулгандуу көргөзмөдөн кийин кызматтан кеткен [10] . 30-март, 2021-жылы «Дос-Кредобанк» ААКсынын акционерлеринин жалпы чогулушунда Директорлор кеңешинин мүчөсү болуп бекитилди.
Ал өз өлкөсүндөгү социалдык маселелер жана этностор аралык мамилелер боюнча көптөгөн макалаларды жазган жана Кыргызстандагы TEDx иш-чараларында эки жолу чыгып сүйлөгөн.
Жеке жашоосу[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Үй-бүлөлүү. Жолдошу - Кличбек Бердибеков (Кыргыз Республикасынын Футбол федерациясынын экс-генеральный секретары). Кызы - Шаир Шакенова, Алматыда жашайт.
Миранын үч бир тууганы (жаштайынан каза болгон) жана эки сиңдиси бар: Роза Жангарачева (сүрөтчү) жана Нуриля (Венгрияда журналист) [11] .
Бош убактысында Мира рухий практика жасап, медитация кылат.
Шилтемелер[түзөтүү | булагын түзөтүү]
- ↑ Бишкектин ардактуу атуулдары — Бишкек шаардык кеңеши
- ↑ П. Кокайсл, А. Усманов Кыргызстандын тарыхы күбөлөрдүн көзү менен — 2012. — 240 б.— 280 б. — ISBN 978-80-905365-5-5.
- ↑ Зайнидин Курманов. Столетний юбилей, который невозможно было предсказать!. ЦППИ (14 ноября 2017).
- ↑ Репрессияга учурагандардын тизмеси (УНКВД үчилтигинин жыйналыштарынын протоколдору боюнча). - Украина: Николаев облусунун мамлекеттик архиви. - 86 б. - 363 б. - ISBN архивдик фонду R-5859, оп. 2, кк. NoNo 1-250.
- ↑ АТАЙЫН КӨЧҮРҮҮЛӨР. XX кылымдын 30–40-жылдарында ХЕРСОН ОБЛАСТЫНДА БАВОВНИЦТВАНЫН ӨНҮГҮҮ ТАРЫХЫ: Документтердин жыйнагы / В.О. Лебид, И. В.Лопушинска, С.М.Чечет. - Херсон: Херсон облусунун эгемен архиви,: (Китепкана архиви. 23-бет), 2019. - 68-б. - 86 б.
- ↑ Вице-мэр, парламенттин депутаты, эмгек министри. Мира Жангарачева ким болуп иштеген?. Текшерилген күнү 15 -февраль (бирдин айы) 2022. Түп булактан архивделген күнү 15 -февраль (бирдин айы) 2022.
- ↑ Rafis Abazov. Historical dictionary of Kyrgyzstan. — Scarecrow Press. — ISBN 978-0-8108-4868-9.
- ↑ Жангарачева Мира Камилевна — өмүр баяны Sputnik.kg (19.06.2019)
- ↑ Reuters Staff. Кыргызстанда жылаңачтанган аялдардын укугун коргогон "чагымчыл" искусство иш-чарасы цензурага алынды (англисче). Reuters (12 March 2019).
- ↑ Чуулгандуу көргөзмөдөн кийин музейдин директору жумуштан кетти April.kg (02.12.2019)
- ↑ Г.Айтиев атындагы көркөм сүрөт музейинин мурдагы директору Мира Жангарачева 15 жыл ПРООНдо иштеген жана башка фактылар