Деңиз
Деңиз — кургактыктын четинде жайгашкан, кээде аралдардын тизмеги, же суу астындагы көтөрүңкү жерлер м-н бөлүнгөн океандын бир бөлүгү. океандан Океан м-н кысык аркылуу байланышкан же океандын ачык бетинен шарттуу гана бөлүнгөн, суусунун гидрологиялык режими м-н айырмаланган суу массасы.
Кээде океандын ачык, төрт тарабында тең кургактык же аралдар жок аймактары да деңиз деп шарттуу аталат. Мис., Атлантика океанындагы Саргасс деңизи (ал калкыма балырлардын көптүгү м-н өзгөчөлөнөт). Кээде туюк көлдөрдү да деңиз деп шарттуу аталат (мис., Каспий, Арал, Жансыз деңиздери). Кээ бир зор аянтты ээлеген, режими б-ча деңизден айырмасы жок океандын бөлүктөрү булуң деп аталат (мис., Мексика, Гудзон, Бенгал, Гвинея булуңдары). Жайгашуу абалына ж-а гидрологиялык режиминин өзгөчөлүктөрүнө жараша ички (Кара деңиз, Балтика деңизи), четки (Баренц, Лаптевдер, Беллинсгаузен), аралдар арасындагы (Ява, Банда, Сулавеси) ж-а материктер арасындагы (Жер Ортолук, Кызыл деңиздери) болуп бөлүнөт. Деңиз топоним катары да (мис., Казакстандагы Теңгиз көлү) кездешет.
Булактар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Кыргызстандын географиясы. Бишкек: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2004, s. 71–72. ISBN 9967-14-006-2