Мазмунга өтүү

Алишер Садуллаев

Википедия дан
Алишер Садуллаев
Alisher Saʼdullayev
Алишер Садуллаев
 

Алишер Зафар уулу Садуллаев — Өзбекстандын Министрлер Кабинети жана Олий Мажлис Сенатынын эң жаш мүчөсү. Учурда Жаштар иштери боюнча агенттиктин директору жана Өзбекстан Шахмат федерациясынын төрагасы. Эмгек Даңкы орденинин ээси (2021).

Алишер Саъдуллаев 2017-жылы Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёевдин көңүлүнө түшүп, студент кезинде президенттин чакыруусу менен Элдик билим берүү министринин жаштар иштери боюнча орун басары болуп дайындалган. Кийин ар кайсы жылдарда Жаштар союзунун төрагасынын биринчи орун басары (2018-2019), төрага (2019-2020), Өзбекстандын президентинин жаштар, илим, билим, саламаттыкты сактоо, маданият жана спорт боюнча кеңешчисинин биринчи орун басары болуп иштеген. (2019-2020). 2019-жылы Алишер Саъдуллаев Өзбекстандын жаштар саясатындагы позициясы жана жаштар үчүн түзүлгөн мүмкүнчүлүктөр темасында Бириккен Улуттар Уюмунун трибунасында баяндама жасады. 2021-жылы ал Мюнхен шаардык кеңешинин башкы директору Клеменс Баумгертнер менен “Бир жаш дүйнө” программасынын директору Мэтью Беллшоунун демилгеси менен Мюнхенде өткөн “Бир жаш дүйнө” саммитине катышкан.

Алишер Садуллаев 2022-жылдын 8-августунда Ченнай шаарында өткөн FIDEнин кезектеги конгрессинде баяндама жасап, 2026-жылкы Олимпиаданы өткөрүүгө Өзбекстандын талапкерлиги делегаттар тарабынан жактырылды[1].

Өмүр баяны

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Алишер Садуллаев 1994-жылы 11-июлда Жиззак облусунун Жиззак районунда мугалимдин үй-бүлөсүндө туулган. Балалыгы Жиззак облусунун Жиззак районунда өткөн. Жиззак районундагы №31 мектепте жана Жиззак шаарындагы №2 орто мектепте окуган.

2017-жылы Ташкенттеги Сингапур менеджментин өнүктүрүү институтун бүтүргөн[2]. 2015-2017-жылдары окуу жайында англис жана орус тилдерин мыкты окуган Алишер Саъдуллаев Ташкенттеги “Result” билим берүү борборунун жетекчиси болуп иштейт[2].

2017-жылы “Камолот” жаштар коомдук кыймылынын 4-курултайында сөз сүйлөп, ушул сөзүнөн улам Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёевдин демилгеси менен 2017-жылдын 30-июнунда Өзбекстан Республикасынын Элге билим берүү министринин орун басары болуп дайындалган[3]. Элге билим берүү министрлигинде кыска мөөнөт иштегенден кийин 2018-жылы Өзбекстандын жаштар союзунун төрагасынын биринчи орун басары болуп дайындалган[2][4]. 2019-жылдын 29-августунда Өзбекстандын жаштар биримдигинин төрагасы болуп дайындалган [5] .

Жаштар системасындагы кызматтарын эске алынып 2020 - жылдын 17-январында Өзбекстандын президенти тарабынан Сенаттын мүчөсү болуп дайындалып[6][7], Өзбекстандын тарыхындагы эң жаш сенатор болуп калды. 2020 - жылдын 10-июлунда Өзбекстандын Жаштар иштери боюнча агенттиги түзүлүп, агенттиктин директору болуп Алишер Саъдуллаев дайындалган [8] . 2021-жылдын 30-июнунда «Жаштар күнүнө» карата жаштар саясатындагы демилгелери жана натыйжалуу иштери үчүн «Эмгек Даңкы» ордени менен сыйланган [9] . 2022- жылдын 24-майынан бери Өзбекстандын Шахмат федерациясынын төрагасы болуп иштеп келет[10][11][12].

Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёев 2022-жылдын 20-декабрында өлкөдөгү министрликтердин жана ведомстволордун саны 61ден 28ге кыскарарын билдирген. Жаңы түзүлгөн Жаштар саясаты жана спорт министрлигине Жаштар иштери боюнча агенттик кошулду. Министрликке 54 жаштагы Адхам Икрамов дайындалды[13]. Алишер Садуллаев министрдин биринчи орун басары болуп дайындалып, бардык кызматтарын сактап калды.

Ишмердүүлүгү жана долбоорлору

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

"Result" билим берүү борбору

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

2015-жылдан 2017-жылга чейин Алишер Садуллаев "Result" билим берүү борборунун директору болуп, негизинен жаштарга тил үйрөнүүгө жана чет өлкөдө билим алууга жардам берип иштеген.

Жаштар Союзу

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Алишер Садуллаев Жаштар биримдигинин төрагалыгына дайындалгандан кийин системага бир катар жаңылыктарды киргизди. Уюмга мүчөлүк жокко чыгарылып, Өзбекстандын бардык жаштары Жаштар союзуна мүчө болуп санала турган болду[14]. ЖОЖдордо окуган таланттуу жаштар үчүн контракттык акчанын белгилүү бир бөлүгүн Жаштар союзу төлөйтурган болду.

Ал жетектеген мезгилде уюмда волонтердук ишмердүүлүккө көп көңүл бурулду. Натыйжада, 2020-жылдагы коронавирустук пандемия учурунда 10 000 жаш волонтерлор 500 000ден ашык жаранга жардам берүүгө активдүү катышкан[15]. Сардоба суу сактагычында болгон сел учурунда да волонтерлор кеңири колдонулган. Волонтердук ишмердүүлүктү колдоо максатында «Боорукердик-сахават» төш белгиси негизделди[16].

Жаш таланттарды шыктандыруу максатында «Дуэль» аттуу чыгармачылык сынак уюштурулган[17]. Жаштарды китеп окууга кызыктыруу максатында «Жаш окурман» сынагы кеңири жайылтылды.

2019-жылы Алишер Садуллаев Бириккен Улуттар Уюмунун платформасында Өзбекстандын жаштар саясатындагы позициясы жана жаштар үчүн түзүлгөн мүмкүнчүлүктөр тууралуу сөз сүйлөдү. Өзбекстан БУУнун 2030-жылга чейинки Жаштар Стратегиясын ишке ашыруу үчүн тез өнүгүп жаткан өлкө катары таанылды[18][18].

Жаштар иштери боюнча агенттиги

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

2020-жылы Жаштар иштери боюнча агенттиктин директору болуп иштеп баштаган. Агенттиктин негизги милдети жаштарга ар тараптуу колдоо көрсөтүү, жаштар саясаты жаатындагы мыйзамдардын сакталышына мамлекеттик көзөмөлдү ишке ашыруу болуп саналат жана Алишер Саъдуллаев бул жаатта бир катар иштерди ишке ашырды.

Мамлекеттик кызматкерлердин бош кызмат орундарынын бирдиктүү ачык порталы аркылуу Өзбекстан Республикасынын Жаштар иштери боюнча агенттигинин системасында 11 миңден ашык ачык сынак жарыяланып, системага ылайыктуу кадрлар кабыл алынган.

Алишер Саъдуллаевдин демилгеси менен жаштар менен мамлекет башчынын ачык баарлашуу системасы түзүлүп, ага ылайык, 30-июнда Жаштар күнү жана «Жаштар Форуму" алкагында президент жаштар менен жолугуп алардын сунуш жана кайрылууларын угат [19] [20] .

2021-жылы Германия Федеративдик Республикасы Мьюнхен шаардык кеңешинин башкы директору Клеменс Баумгартнер жана „One Young World“ программасынын директору Мэтью Беллшоунун демилгеси менен Мьюнхенде өткөн „One Young World“ саммитине катышкан [21] .

Социалдык жактан коргоого муктаж жаштар жана алардын көйгөйлөрү менен иштөөнүн жаңы электрондук системасы, yoshlardaftari.uz платформасы түзүлүп, анын жардамы менен 784 000 жаштар «Жаштар реестрине» киргизилди [22] [23] . Жаштар үчүн түзүлгөн жаңы жеңилдиктер тууралуу маалыматтын жалгыз булагы болгон yoshlarportali.uz жана 1093 call-борборунун ишмердүүлүгү ишке кирди.

Жаштарды заманбап кесиптерге тартуу максатында «Бир миллион өзбек программисти» долбоорунун алкагында курстарды ийгиликтүү аяктаган жаштарга компьютер сатып алууга жеңилдетилген насыялар жана насыянын пайызын компенсациялоо белгиленген. 2022-жылдын 1-августуна карата 3200дөн ашык жаштарга кредит бөлүнгөн [24] .

Чет тилин үйрөнүп жаткан жаштар үчүн экзамен тапшыруу акысы компенсацияланган эл аралык сынак системалары иштелип чыккан жана экзамен системасында жогорку балл алган 6915 жаштын 12,4 миллиард экзамендик чыгымы төлөнүп берилген [25] .

ЖОЖдордо төлөм келишими менен билим алып жаткан 533 миң жаштарга 76 миллиард 600 миллион сом контракттык каражат төлөндү [26] .

Анын демилгеси менен “Өзбекстан үчүн 100 идея” республикалык конкурсу башталган. Сынактын 100 жеңүүчүсүнө 10 миллион жана сынактын республикалык этабына катышкан 135 жаштарга 3 миллион акча бөлүнгөн [27] .

Жаштар иштери боюнча агенттиги жана „Najot Taʼlim“ билим берүү борбору менен биргеликте мүмкүнчүлүгү чектелген жаштарга бекер билим берүү, аларды заманбап кесиптерге үйрөтүү, IT тармагын коомдун ар бир катмарына жеткирүү максатында „IMKON“ долбоору түзүлгөн. Өзбекстан Республикасынын Министрлер Кабинетинин «Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү жаштарды социалдык жактан колдоо боюнча мамлекеттик кызматтарды көрсөтүүнүн административдик регламенттерин бекитүү жөнүндө» токтому кабыл алынып, ага ылайык, 2022-жылдан баштап 500 майыпка жардам көрсөтүү жаштарга кесиптик жана тил үйрөнүү үчүн BHM 50 эсе өлчөмүндө субсидияларды бөлүү системасын түзүү пландаштырылган [28] .

Кыйынчылыктарды жеңип, өз тармагында чоң ийгиликтерге жетишкен жаштардын жашоосун чагылдырган “Чек арасыз” долбоору иштелип чыккан .

Жаштарды улуттук жана жалпы адамзаттык баалуулуктарга, улуттук намыс жана сабырдуулукка, жаратмандыкка, боорукердикке тарбиялоо, кайрымдуулук жана салттуу аткаруучулук, опера, эстрада жаатында чыгармачылык менен алектенген жаш таланттарды табуу жана колдоо."Жаштардын үнү" «Аларды колдоо жана чоң сахналарда өз өнөрлөрүн көрсөтүүгө кеңири жол ачуу максатында Бозатов районунда жыл сайын республикалык кароо-сынак өткөрүлөт .

Өзбекстанда туулуп-өскөн жана бүгүнкү күндө чет өлкөдө ийгиликтүү иштеп жаткан өзбектер тууралуу жаңы медиа долбоору „Oʻzbekistonlik“ атту документалдуу фильмин долбоор жетекчиси .

Алишер Садуллаевдин демилгеси менен 2022-жылы жарык көргөн “Жадидлар” жыйнагы

Чет тилдерди мыкты өздөштүргөн таланттуу жана билимдүү жаштардын башын бириктирген «Ибрат» тил лагери жыл сайын июнь-август айларында уюштурулуп келет. 2021-2022-жылдар аралыгында 8 сезонго 2150 тренер даярдалган. .

Интернетте өзбек тилиндеги маалыматты көбөйтүү максатында, өзгөчө Википедиянын өзбек тилиндеги бөлүмүндө WikiStipendia марафону башталды. Кыска убакыттын ичинде өзбек тилиндеги маалыматтардын саны 20 миңге көбөйүп, макалалардын саны боюнча 62-орундан 56-орунга көтөрүлдү [29] .

Алишер Саъдуллаев социалдык тармактарда коомчулуктун көңүлүн бурган, 23 000 нуска менен жарык көргөн “Жадидлар” долбоорунун автору болуп саналат [30] .

Өзбекстандын шахмат федерациясы

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Алишер Садуллаев 2022-жылдын май айында Өзбекстандын Шахмат федерациясынын төрагасы болуп иштеп, аз убакыттын ичинде ийгиликтерге жетише баштаган. Алгач шахмат боюнча байге фонду 880 миллион сомду түзгөн “ Жаштар иштери боюнча агенттиктин кубогу” өткөрүлүп, жаңы ысымдар табылды. Кийинчерээк Индиянын Ченнай шаарында өткөн 44-шахмат олимпиадасында Өзбекстандын эркектер курама командасы алтын медалга ээ болуп, Өзбекстан тарыхта биринчи жолу дүйнөлүк шахмат олимпиадасынын чемпиону болду[31].

Ошондой эле Алишер Саъдуллаев 2022-жылдын 8-августунда Ченнайда өткөн FIDEнин кезектеги конгрессинде баяндама жасап, 2026-жылкы Олимпиаданы өткөрүүгө Өзбекстандын талапкерлиги делегаттар тарабынан жактырылды[1].

2022-жылдын 5-августунда Өзбекстан Президентин шахматты жайылтуу жана өнүктүрүү боюнча кошумча чаралар жөнүндө жарлыгы жарыяланды[32]. Ага ылайык, Өзбекстанда шахмат боюнча жаңы турнирлер уюштурулуп, шахматчылар системалуу түрдө стимулдалат.

Шахматчыларга жана алардын машыктыруучуларына берилүүчү бир жолку акчалай сыйлыктардын суммасы (сандар базалык эсептик суммада көрсөтүлгөн)[32]
№ Мелдештер (Наамы) Медаль Шахматчыга берилген

акчалай сыйлыктын суммасы

Машыктыруучуга бериле турган акча

сыйлыктын суммасы

1. Бүткүл дүйнөлүк шахмат олимпиадасы (чоңдор ортосунда) 1 2000 1000
02 !</img> 1000 500
03 !</img> 500 250
2. Эл аралык шахмат федерациясынын ( FIDE ) классификациясы боюнча дүйнөлүк деңгээлдеги мелдештер 1</img> 300 150
02 !</img> 150 75
03 !</img> 75 37.5
3. Эл аралык шахмат федерациясынын ( FIDE ) классификациясына ылайык, Азия деңгээлиндеги мелдештер 1</img> 70 35
02 !</img> 35 17.5
03 !</img> 17.5 8.75
4. Эл аралык гроссмейстер спорттук наамды алган учурда 100

Жеке жашоо

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Саъдуллаевдин апасы үй кожойкеси, атасы мугалим. Жубайы Хафиза Саъдуллаева фуд-блогер болуп иштейт. Жубайлардын эки баласы бар - Садия Саъдуллаева жана Хамида Саъдуллаева[33].

Булактар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  1. ↑ 1.0 1.1 .
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 yoshlar ittifoqi raisining birinchi oʻrinbosari tayinlandi
  3. ↑ Vazir oʻrinbosari uylandi
  4. ↑ Alisher Sadullayev BMTda
  5. ↑ Yoshlar ittifoqiga vaqincha rais tayinlandi
  6. ↑ архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 28 -сентябрь (аяк оона) 2022. Түп булактан архивделген күнү 13 -сентябрь (аяк оона) 2022.
  7. ↑ https://m.kun.uz/news/2020/01/18/prezident-oliy-majlis-senati-azolarini-tayinladi
  8. ↑ .
  9. ↑ .
  10. ↑ Alisher Saʼdullaev Shaxmat federatsiyasi raisi etib saylandi
  11. ↑ Xalq taʼlimi vaziri etib tayinlangan shaxs
  12. ↑ Alisher Saʼdullayev BMT minbarida
  13. ↑ Янги ташкил этилган Ёшлар сиёсати ва спорт вазирлигига раҳбар тайинланди
  14. ↑ .
  15. ↑ архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 28 -сентябрь (аяк оона) 2022. Түп булактан архивделген күнү 16 -август (баш оона) 2022.
  16. ↑ .
  17. ↑ .
  18. ↑ 18.0 18.1 .
  19. ↑ .
  20. ↑ .
  21. ↑ архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 28 -сентябрь (аяк оона) 2022. Түп булактан архивделген күнү 15 -ноябрь (жетинин айы) 2022.
  22. ↑ архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 28 -сентябрь (аяк оона) 2022. Түп булактан архивделген күнү 16 -август (баш оона) 2022.
  23. ↑ архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 28 -сентябрь (аяк оона) 2022. Түп булактан архивделген күнү 16 -август (баш оона) 2022.
  24. ↑ .
  25. ↑ архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 28 -сентябрь (аяк оона) 2022. Түп булактан архивделген күнү 15 -август (баш оона) 2022.
  26. ↑ .
  27. ↑ .
  28. ↑ архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 28 -сентябрь (аяк оона) 2022. Түп булактан архивделген күнү 15 -август (баш оона) 2022.
  29. ↑ .
  30. ↑ .
  31. ↑ .
  32. ↑ 32.0 32.1 .
  33. ↑ https://m.xabaruz.com/uz/siyosat/eng-yosh-vazir-orinbosari-alisher-sadullaev-uylandi

Тышкы шилтемелер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
"https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=Алишер_Садуллаев&oldid=468442" булагынан алынды