Көлн

Көлн
Желек	Герб
Өлкө	Германия
Жер	Түндүк Рейн-Вестфалия
Район	Линденталь
Координаттар	50°56′32″ с. ш. 6°57′28″ в. д.HGЯO
Ички бөлүнүшү	9 ички район
Башчысы	Юрген Ротерс
	Тарыхы жана Географиясы
Аянты	405,15 км²
Борборунун бийиктиги	37,5-118,04 м
Убакыт аралыгы	UTC+1, жайында UTC+2
	Калкы
Калкы	1007119 адамды (2010)
	Сандык идентификаторлор
Телефон коду	02 21 ,0 22 03,0 22 32,0 22 33
Почта индекси	50441-51149
Автоунаа коду	K
Расмий сайты	http://www.stadt-koeln.de/ (нем.)

Көлн (нем. Köln) — Германиянын батышындагы шаар. Түндүк Рейн-Вестфалия жеринде (административдик-аймактык бирдик). Көлн административдик округуна карайт. Линденталь районуна кирет.

Калкы 1,0 млн киши (2010);^[1] калкынын саны боюнча өлкөдөгү 4-шаар (Берлин, Гамбург жана Мүнхенден кийин). Болжолдуу аянты - 405,15 км². Мамлекет ичинде бекитилген расмий коду — 05 3 15 000. Мэр — Юрген Ротерс.

Шаар административдик курамы боюнча 9 шаардык районго бөлүнөт.

Рейн дарыясындагы порт (жылына 15 млн т жүк ташылат). Ага жакын жайгашкан шаарспутниктеринин калкы 2 млндон ашык. Эл аралык аэропорту бар. Шаардын экономикасынын негизин тейлөө чөйрөсү түзөт. Германиянын ири банктарынын штаб-квартиралары жайгашкан. Өлкөнүн соода-финансы борбору. Машина куруу (транспорт, айыл чарба, оор, электртехникалык, радио-электроника ж. б.), мунай ажыратуу, мунай-химиялык, текстиль, парфюмерия, кагаз, тамак-аш–татымал (сыр, ун, шоколад), тамеки өнөр-жай ишканалары иштейт. Көльн – дүйнөлүк маанидеги автомобиль өнөр жай борбору. Америкалык «Ford Motor Company» жана япониялык «Toyota Motor Corporation» автоконцерндеринин штаб-квартиралары, DAF, «Mazda», «Nissan», «Volvo» компанияларынын кеңселери жайгашкан. Метрополитен иштейт. Университеттер (анын ичинде Көльн), китепканалар, тарыхый архив, 40тан ашык музей (анын ичинде көркөм кол өнөрчүлүк, Епархия, Вальраф-Рихарц-Лүдвиг, Кунстхалле, Чыгыш Азия искусствосу ж. б.) бар. Көльн – Европанын музыкалык театр борборлорунун бири. Бир нече театрлар (анын ичинде опера жана балет), Мамлекеттик жогорку музыка мектеби, филармония, ири концерт залдары иштейт. Б. з. ч. 1-кылымдан белгилүү. 785–1273-жылдары архиепископтуктун борбору. Орто кылымда Ганза мамлекетинин башкы шаарларынын бири болгон. 1475-ж. эркин империя шаар статусун алган. 1946-жылдан Түндүк Рейн-Вестфалия жеринин курамында. Роман (10–13-кылымдар) жана барокко (17–18-кылымдар) стилиндеги чиркөөлөр, готика стилиндеги собор (13–19-кылымдар), ратуша (14–15-кылымдар), турак жайлар (13-кылым), ренессанс стилиндеги цейхгауз (16–17-кылымдар) сакталган. Эл аралык музыка фестивалдары жана бүткүл дүйнөгө белгилүү жармаңке-көргөзмөлөр өткөрүлүп турат. Ири парктар, зоопарк, «Флора» ботан. багы (экзотикалык өсүмдүктөр өстүрүлөт) уюштурулган.

Колдонулган адабияттар

“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104-9