Мазмунга өтүү

2020 Бейрутгагы жарылуу

Википедия дан

Бейруттагы жарылуу — 2020-жылдын 4-август күнү кечинде, саат 18: 08де EEST, Ливандын борбору Бейрут шаарында бир нече жарылуу болгон [1] Жарылуулар Бейрут портунда катталып, 207 адам каза болуп, 9 адам дайынсыз жоголуп, 6500ден ашык адам жаракат алышкан. [2] [3] [4] [5] Бейруттун губернатору Марван Аббуд жардыруулардан 300,000ге жакын адам үй-жайсыз калган деп эсептейт. [6]

Негизги жарылуу болжол менен аммиак селитрасы менен байланыштырылган, алар мамлекет тарабынан таштап кеткен кемеден конфискацияланган жана акыркы алты жыл ичинде тийиштүү коопсуздук чаралары жок портто сакталып калган. Жарылуунун эквиваленттүү таасиринин болжол менен 300 тонна TNT болгон. [7] [8]

Негизги

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Ливандын экономикасы жарылуулардан мурун кризиске кабылган, өкмөт карызды төлөбөгөндүктөн, Ливандын фунту төмөндөгөн жана жакырчылык деңгээли 50% дан ашкан. [9] Мындан тышкары, Ливандагы COVID-19 пандемиясы өлкөдөгү көптөгөн ооруканаларын кризиске алып келген, алардын көпчүлүгү кызматкерлеринин маянасын төлөй албай калышкан. [10]

Бейрут порту Ливандын деңизге чыгуучу негизги пункту жана жетишсиз товарларды импорттоо үчүн маанилүү инфраструктура болуп саналат. [11] [12] Ливан өкмөтүнө таандык порт төрт бассейнди, 16 катмарды жана 12 кампаны камтыган. Ага буудайдын стратегиялык запасы болгон эгин силосу жайгаштырылган. Бейрут деңиз базасы порттун бир бөлүгү.

2013-жылдын 23-сентябрнда Орусияга таандык Молдавия желеги менен MV Rhosus жүк кемеси Батуми шаарынан, Грузиядан Бейрага, Мозамбикке жөнөп, 2750 тонна аммиак селитрасын ташыган. [13] [14] Сапар учурунда, кыймылдаткычтын көйгөйү менен Бейрут порттуна кетүүгө аргасыз болгон[15]. Порт Мамлекеттик көзөмөл тарабынан текшерүүдөн өткөндөн кийин, Rhosus жараксыз деп табылган жана сүзүп өтүүгө тыюу салынган.Бортто сегиз украиналык жана бир орус жараны болгон, ал эми украин консулунун жардамы менен беш украин мекенине кайтарылып, экипаждын төрт мүчөсүн кемеге кам көрүшкөн.

Rhosus ээси банкрот болуп, жүк ташуучулар жүккө болгон кызыгуусун жоготкондон кийин, кемени таштап кетишкен. [16] Ошондон кийин Rhosus кам көрбөй калынып, ал эми экипаж иммиграциялык чектөөлөрдөн улам түшө албай калышкан.

Кредиторлор ошондой эле кемеге каршы камакка алуу үчүн үч ордер алышкан[17]}} Адвокаттар экипажды боорукер негизде кайтарып берүүнү талап кылышып, кеменин бортунда турган жүктүн коркунучу болгондуктан, Бейруттагы Шашылыш маселелер боюнча сот бир нече кишини кемеге отуруп алып, үйүнө кайтууга уруксагене Андан кийин кооптуу жүктөрдү 2014-жылы жээкке алып чыгып, соттун буйругу менен Ангар 12 портуна, кийинки 6 жылга ошол жерде калган [18] [14] [19]

Ар кандай бажы кызматкерлери сотторго конфискацияланган жүктүн маселесин чечүүнү суранып, аммиак селитрасын экспорттоону же армияга өткөрүп берүүнү же жеке Ливандык жарылуучу заттар компаниясына сатууну сунуш кылышкан[20]}} Каттар 2014 жылдын 27-июнунда, 2014 5-декабрда, 2015 6-майда, 2016 20-майда, 2016 13-октябрда жана 2017 27-октябрда жөнөтүлгөн. 2016-жылы жөнөтүлгөн каттардын биринде судьялар мурунку суранычтарга жооп бербегендигин жана "өтүнүчүн" билдиришкен.

Кош жарылуу

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
'Beirut Explosion Moment of blast captured in a BBC interview' - video from BBC Urdu.
Red smoke from the explosion found in the sky over Lebanon on the evening of the explosion. Video from eyewitness livestream.

Жергиликтүү убакыт боюнча саат 18:00дөн кийин (UTC + 03: 00), Өчүргүчтөр бир складдык өрттү өчүрүү үчүн жөнөтүлгөн Бейрутта Port. [9] Биринчи, кичинекей жарылуу, оттун үстүнө түтүн чыгып анчалык болгон эмес[21] Экинчи жарылуу кыйла олуттуу болгон жана жергиликтүү убакыт боюнча саат 18:08 чамасында кайталаган. [22] Ал Бейруттун борборун титиретип, абада кызыл-кызгылт булут каптаган. [23] [24] Экинчи жарылуу Израилдин түндүгүндө жана Кипрден 240 kilometres (150 mi) сезилген. [25] [26] АКШнын Геологиялык изилдөөлөр үчүн 3,3 балл катары бааланганын кабарлашкан [27] , ал эми Иорданиянын сейсмологиялык Observatory, ал 4,5 баллга жеткен жер титирөө жергиликтүүлөр барабар экенин билдирген. [28]

Аммиак селитрасы ТНТ эквивалентине 42% ээ, бул жарылуу болжол менен 1 килотон деп эсептелет, бирок жалпысынан жарылууларда бардык эле материалдар жарылбайт. Жарылуунун эквиваленттүүлүгү болжол менен 300 тонна тротилди түзөт. [7] [8]

Себептери

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Портто жарылуучу жана химиялык заттар камтылган ар кандай кампалар бар болгон, анын ичинде нитраттар, жер семирткичтер жана жарылуучу заттар. [29] Коомдук коопсуздуктун башкы директору жарылууга Rhosдон конфискацияланган аммиак селитрасы себеп болгон деп билдирген. Коопсуздук булагы билдиргендей, өрттүн алгачкы себеби кампанын тешиктерин ширетүү учурунда болгон. [19]

Жабыркагандар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
'Beirut Wakes Up to Scenes of Devastation' - video news report from VOA News (portions removed due to copyright)

Жарылуулардан кийин кеминде 135 адамдын өлгөнү ырастаган[30] [31] жана [32] миңден ашуун адам жаракат алышкан. Каза болгондордун арасында үч Бангладештин жарандары, эки Финландиянын жарандары, бир мисирлик бир белгиялык, бир Америкалык, бир грек жана пакистандык бала бар. Жардыруулардан кеминде 101 Бангладеш жараны жабыркап, чет элдик коомчулуктан эң көп жабыркаган. [33] [34] [35] [36] [37] [38] [39] Жарылуудан Бириккен Улуттар Уюмунун Ливандагы Убактылуу Күчүнүн (UNIFIL) мүчөлөрү болгон бир нече аскер күчтөрү жарадар болушкан. [40] [41]

Назар Najarian, жалпы-катчысы Kataeb партиясынын, жардыруу учурунда оор жаракат алып кийин көз жумган, [42] жана Камал Хайек, төрагасы мамлекеттик мүлктүн электр компаниясынын, абалы абдан оор бойдон калган. Казакстандык консул өзүнүн офисинде жарадар болгон. [43]

Зыяны

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Жарылуу унааларды оодарып, темирден курулган имараттарды ороп алган. [44] Порт аймагында жарылуу жээктин бир бөлүгүн кыйраткан. [45] Күбөлөрдүн айтымында, жарылуудан 10 kilometres (6 mi) үйлөр жабыркаган, [9] жана жарылуулардан 300000 адам үй-жайсыз калган. [46] Өкмөттүн билдирүүсүнө караганда, шаардын экинчи ири grain elevato жок, болгон Азык-түлүктүн жетишсиздигин күчөткөн COVID-19-пандемиясы жана оор каржы кризиси. [47] 15,000 тоннага жакын дан эгиндери жок болуп, бир айга жетпеген эгиндин запасы сакталып калган.

Эскермелер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  1. ↑ Massive explosion shakes Lebanese capital, buildings near Beirut port reportedly damaged (англ.) (4 August 2020). Текшерилген күнү 4 -август (баш оона) 2020.
  2. ↑ Beirut blast death toll hits 100 as Lebanon mourns. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020. Түп булактан архивделген күнү 13 -август (баш оона) 2020.
  3. ↑ Lebanon: at least 78 killed as huge explosion rocks Beirut (4 August 2020). Текшерилген күнү 4 -август (баш оона) 2020.
  4. ↑ Beirut explosion: dead and wounded among 'hundreds of casualties', says Lebanon Red Cross – live updates (4 August 2020). Текшерилген күнү 4 -август (баш оона) 2020.
  5. ↑ Dozens killed, thousands wounded in Beirut blast: Live updates (4 August 2020). Текшерилген күнү 4 -август (баш оона) 2020.
  6. ↑ Lebanon eyes state of emergency after deadly Beirut blast: Live (5 August 2020). Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  7. ↑ 7.0 7.1 Here’s what the videos of the Beirut blast tell us about the explosion (4 August 2020). Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  8. ↑ 8.0 8.1 Estimation of energy yield of 2020 Beirut port explosion (4 August 2020). Текшерилген күнү 4 -август (баш оона) 2020.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 Balkiz, Ghazi. Beirut explosion shatters windows across Lebanese capital.
  10. ↑ A. B. C.News Crisis hits Lebanon's hospitals, among the best in Mideast (англ.).
  11. ↑ Hundreds wounded as huge blast rips through Lebanon's Beirut (4 August 2020). Текшерилген күнү 4 -август (баш оона) 2020.
  12. ↑ What is the Port of Beirut? Everything We Know About the Site Following Deadly Explosion (4 August 2020). Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  13. ↑ Dagher, Charbel (October 2015). "m/v Rhosus – Arrest and Personal Freedom of the Crew". The Arrest News. https://shiparrested.com/wp-content/uploads/2016/02/The-Arrest-News-11th-issue.pdf#page=3. Retrieved 5 August 2020. 
  14. ↑ 14.0 14.1 Azhari, Timour. Beirut blast: Tracing the explosives that tore the capital apart (5 August 2020). Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  15. ↑ Jørgensen, Lars Bach. Ekspert forklarer, hvad der sandsynligvis skete i Beirut (5 August 2020). Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  16. ↑ Untila, Stela. Substanța care a provocat explozia din Beirut a fost adusă de nava unui rus sub pavilionul R. Moldova (ro).
  17. ↑ Cheng, Eugene. Points to Consider if your Ship is Arrested, West of England (3 April 2020). Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  18. ↑ Rescue workers search rubble after deadly Beirut blast.
  19. ↑ 19.0 19.1 Nakhoul, Samia. Toll expected to rise in blast that shook Beirut, killing 78 and injuring thousands.
  20. ↑ Ammonium nitrate sold by ton as U.S. regulation is stymied. The Dallas Morning News. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020. Түп булактан архивделген күнү 28 -февраль (бирдин айы) 2018.
  21. ↑ Explosions Rock East Beirut.
  22. ↑ M 3.3 Explosion – 1 km ENE of Beirut, Lebanon. U.S. Geological Survey.
  23. ↑ Here’s what the videos of the Beirut blast tell us about the explosion.
  24. ↑ Shocking videos capture massive explosion that rocked the Lebanese capital of Beirut.
  25. ↑ Beirut explosion updates: Massive blast rocks Lebanese capital, BBC News.
  26. ↑ Like an earthquake': Huge explosion rips through Beirut captured on video, Hindustan Times.
  27. ↑ Beirut's residents describe apocalyptic scenes after explosion rocks city.
  28. ↑ Devastating: the terrible aftermath of the Beirut explosion.
  29. ↑ Massive blast in Beirut kills at least 10, sending shockwaves across city. Reuters (4 August 2020). Текшерилген күнү 4 -август (баш оона) 2020.
  30. ↑ Beirut explosion: Frantic search for survivors of deadly blast. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  31. ↑ Beirut explosion: at least 100 dead and 4,000 wounded – live updates. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  32. ↑ Beirut explosion: at least 100 dead and 4,000 wounded – live updates. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  33. ↑ 1 Pakistani child died 4 in critical condition in Beirut blast. Архивировано из первоисточника 6 -август (баш оона) 2020. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  34. ↑ Beirut blast: 3 Bangladeshis dead, 21 Bangladesh Navy crew injured. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  35. ↑ Egypt Expresses Solidarity After 100 Killed, 4,000+ Injured in Beirut Explosion. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  36. ↑ 2 Filipinos dead, 12 missing in Beirut blast. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020. Түп булактан архивделген күнү 6 -август (баш оона) 2020.
  37. ↑ One Australian killed, embassy damaged in Beirut blast.
  38. ↑ Belgian killed in massive Beirut blasts as death toll rises. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  39. ↑ Εκρήξεις στη Βηρυτό: Μια Ελληνίδα πολίτης νεκρή και δύο τραυματίες. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  40. ↑ Lebanon: UN ‘actively assisting’ in response to huge explosions at Beirut port. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  41. ↑ Beirut blast: Two Bangladeshis die, 21 Bangladesh Navy crew injured. Текшерилген күнү 5 -август (баш оона) 2020.
  42. ↑ Live updates: Lebanese capital rocked by huge explosion. CNN (4 August 2020).
  43. ↑ Kazakh Citizens Stay Safe After Beirut Blast, Embassy to Be Restored, Says Kazakh FM (5 August 2020).
  44. ↑ Many injured as large blast rocks Beirut. BBC News (4 August 2020).
  45. ↑ Satellite Image Shows Beirut Explosion Devastation. Forbes (5 August 2020).
  46. ↑ Up to 300,000 left homeless by Beirut explosion: Live updates (5 August 2020).
  47. ↑ Food insecurity hits middle class amid Lebanon's economic crisis. France 24 (1 July 2020).

Шилтемелер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
"https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=2020_Бейрутгагы_жарылуу&oldid=462799" булагынан алынды