Аляска

Аляска
Мамлекеттик Желеги Мамлекеттик Герби
Мамлекеттик Гимни
Расмий тилдери	{{{Тилдери}}}
Борбор шаары	Джуно
Ири шаарлар	Фэрбанкс, Джуно, Ситка, Василла
Башкаруу формасы	Штат
{{{Башчыларынын милдеттери }}}	{{{Башчылары}}}
Акча бирдиги	АКШ Доллар
Телефон коду	+1

Аля́ска (англ. Alaska [əˈlæskə], алеут тилинден которгондо — «Чоң балык жери», «Балык мекени» (ала’сх’а)[1]) — АКШ-нын эң чоң штаты, Түндүк Американын түндүк-батыш тарабында жайгашкан. Аляска жарымаралды, Алеут аралдарды, Александр архипелагты өзүнө камтыйт.

География

Штат, түндүк Американын түндүк-батыш тарабында жайгашкан, Беринг агымдыгы менен Чукот жарымаралындан (Россия) бөлүнгөн, чыгышта Канада менен бир чегараны бөлүшөт, батышта Россия менен чегарасы бар. Чоң бөлүгү материкте , жана көптөгөн аралдары бар. Алардын ичинде: Александр арал тобу, Алеут аралдары, Прибылов аралдары, Кадьяк аралы, Ыйык Лаврентий аралы. Тынч жана Түндүк Муз океандарына чыгышы бар. Тынч океан жээги менен Алясканын тоолору жайгашкан; ички Аляска бийиктешкен 600 метрден 1200 метрге чейин ,талаалары бар  ; Түндүк-Батышта пастик океанга отүп кетет. Түндүктө Бурукс тоолорунан кийин Арктика пастиги жайгашкан.

Мак-Кинли чокусу (6194 м) — Түндүк Американын эң бийик жери. Жака-белинде Денали улуттук паркы бар.

Аляска вулкандары менен белгилүү.

1912 жылы "Новарупта" вулканынын жарылмасы менен , "Он миң үй" талаасы пайда болгон. Түндүк Аляска тундраларга бай. Түштүктө тундра , ормонго өтүп кетет. Штат тизмесине Беринг агымдыгындагы Кичи Диомид аралы(Крузенштерн аралы) кирет , 4 км узактыгында Россиянын Чоң Диомид аралы (Ратманов аралы) жайгашкан.

Тынч океан жээгинде аба жумшактыгы орточо; башка бөлүктөрүндө,арктикалык жана субарктикалык климат , кыштар иттей суук.

Шаарлары

Анкоридж - Алясканын эң чоң шаары 100 000-ден ашык адам жашайт. Фэрбенкс, Джуно (борбор шаары), Колледж, Василла - шаарларынын адам саны 100 000-ге чейин. Кичүү шаарлар 10 000 адамга чейин - Кетчикан, Ситка, Кенай, Кадьяк, Палмер Бетел, Барроу, Уналашка, Валдез, Солдотна, Хомер, Ном, Питерсберг, Коцебу, Сьюард, Диллинхэм, Кордова, Хейнс Норт-Поул, Эстер, Делта-Джанкшен, Гленналлен.