Бобо (эл)
Бóбо — Батыш Африкадагы эл.
Буркина-Фасодо (600 миң адам), Малиде (220 миң адам) жана Кот-д'Ивуарда (100 миң адам) жашайт.
Жалпы саны 920 миң адам.
Бобо | |
Бобо содагерлери | |
Мамлекеттер жана аймактар | |
---|---|
Бардыгы: 920 миң | |
Тили |
бобо |
Дини |
Жергиликтүү салттуу ишенимдери, |
Расалык тиби | |
Кирет |
Тил
Бобо тили Нигер-конго макроүй-бүлөсүнүн курамындагы манде уясына кирет. Кээ бирлери дьюла жана марка-дафин тилдеринде сүйлөшөт.
Дин
Бобо жергиликтүү салттуу ишенимдерди карманышат. Башка бөлүгү — христиандар (католиктер) жана мусулмандар (Бобо-Диуласодогу зара субэтникалык тобу).
Чарбалык иштер
Негизги кесиби — которуштуруп айдоо ыкмасын колдонуу менен айыл чарбасы, аз өлчөмдө сугат. Сорго, таруу, жүгөрү өстүрүшөт.
Малды аз кармашат.
Турак жай
Бобо үйлөрү эки кабаттуу, тик бурчтуу формада, сыртында тиркелген тепкичтери бар, көбүнчө террасалуу. Урматтуу үй-бүлө мүчөлөрү көмүлгөн кабат көбүнчө жер деңгээлинен төмөн болот.
Чоң үй-бүлөнүн турак-жайы туш келди жайгашкан бир нече имараттардан турат.
Коом
Бобо үй-бүлөлөрү көбүнчө чоң, матрилинейлик элементтери бар патрилинейлик үй-бүлө структурасынын негизинде түзүлөт (эженин уулу малды, курал-жаракты, кийим-кечети мурастайт). Патрилокалдык нике, кайчылаш аталаш нике кеңири таралган, аларды уюштурууда эненин бир тууганы чоң роль ойнойт.
Боболор чоң тектеш топторго — кландарга биригишет, алардын мүчөлөрү жалпы тотемдик тыюулар менен бириккен.
Көп аялдуулук кеңири таралган.
Жесир аял менен анын өлгөн күйөөсүнүн бир тууганынын ортосундагы нике, ошондой эле анын төрөбөгөн же өлгөн эжесинин күйөөсү менен мажбурлап никеге туруу салтка айланган.
Бирок, коомдук түзүлүш салыштырмалуу теңдик менен мүнөздөлөт.
Колдонулган адабият
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Выдрин В. Ф. Бобо// Народы и религии мира / Глав. ред. В. А. Тишков. М.: Большая Российская Энциклопедия, 1998. ISBN 5-85270-155-6