Полтава облусу

Википедия дан
Полтава облусу
укр. Полтавська область
Белгиси
Белгиси
Желеги
Желеги

Полтава облусу картада

Полтава облусу, карта

Өлкө:

Украина

Абалы:

Облус

Курамында:

4 район

Акимий борбору:

Полтава

Түзүлгөн убакыты:

22-сентябрь 1937

Расмий тили:

украинче

Калкы (2022):

1 350 564 [1]

Жер аянты:

28 750 км²
(4,76 %)

Деңиз
деңгээлинен бийиктиги:
 • Эң бийик чекити



 202 м

ISO 3166-2 коду:

UA-53

Телефон коду:

+380 53

Почта индекстери:

36xxx, 37xxx, 38xxx, 39xxx

Интернет-домени:

poltava.ua; pl.ua

Унаа коду:

BI

Расмий сайты

Полтава облусу (укр. Полтавська область) — Украинанын борборундагы облусу. Административдик борбору — Полтава шаары, ошондой эле калкынын саны боюнча чоң шаар.

Батышта Черкассы облусу менен, түндүк-батышта Киев облусу менен, түндүгүндө Чернигов жана Сумы облустары менен, чыгышта Харьков облусу менен, түштүгүндө Кировоград жана Днепропетровск облустары менен чектешет. 1937-жылдын 22-сентябрында Харьков облусунан бөлүнүү менен түзүлгөн.

Административдик борбору жана ири шаары — Полтава, башка ири шаарлары Кременчуг, Горишние Плавни, Лубны, Миргород, Гадяч, Пирятин, Карловка, Хорол.

Тарыхы[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Полтава губерниясы — Россия империясынын губерниясы, 1802-жылы Кичи Орус губернаторлугунун жоюлушуна байланыштуу түзүлгөн.

20-кылымда Полтава облусу ири помещиктерге ээ болгон агрардык провинция болуп кала берген. 19-кылымдын аягында провинциянын курамына 15 округ кирген.

1925-жылы 3-июнда Полтава губерниясы жоюлган.

1937-жылы 22-сентябрда СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Декрети менен[2] Полтава облусу 45 райондун жана облустук маанидеги эки шаардын курамында түзүлгөн:

  • райондор:
  • шаарлар:

1937-жылы Полтава областынын аймагында 224 өнөр жай ишканасы жана 312 кооперативдик соода артелдери иштеген. 1938-жылдын башында областта 2727 колхоз болгон, аларга 3238,7 миц гектар айдоо аянты бекитилген.

1939-жылдын 10-январында Ново-Георгиевский жана Онуфриевка райондору Кировоград облусуна, Липовая Долина жана Синевский райондору Сумы облусуна өткөрүлүп берилген. Ошол эле жылы Полтава, Котелевский жана Кременчуг облустары түзүлгөн. Бир аздан кийин Ковалевка району Шрамковкага айландырылган.

Калкы[түзөтүү | булагын түзөтүү]

2020-жылдын 1-январына карата облустун калкынын иш жүзүндөгү саны 1 386 978 адамды түзөт, анын ичинен шаар калкы 867 201 адам же 62,5%, айыл калкы 519 777 адам же 37,5%[3].

Калкынын саны боюнча Полтава облусу Украинанын аймактарынын арасында 11-орунда турат. Украинанын 2001-жылдагы эл каттоосуна ылайык, 1630,1 миң адам жашаган[4].

Мамлекеттик статистика кызматынын маалыматы боюнча 2013-жылдын 1-сентябрына карата облустун калкынын саны 1 462 412 адамды түздү (бул 1-августка салыштырмалуу 242 адамга аз), анын ичинде шаар калкы – 899 192 киши (61,48%), айыл калкы – 563 220 киши ( 38,52%). Туруктуу калк - 1 454 574 адам, анын ичинде шаар калкы - 887 411 адам (61%), айылдыктар - 567 163 адам (39%)[5].

Улуттук курамы[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Калктын улуттук курамы бир тектүү, украиндер 90%ке жакынын, орустар 7%ти түзөт.

2001-жылдагы эл каттоого ылайык (миң адам):

  • украиндер — 1 481,1
  • орустар — 117,1
  • башка улуттар — 9,8
  • беларустар — 6,3
  • армяндар — 2,6
  • молдавандар — 2,5
  • жөөттөр — 1,8

Административдик-аймактык түзүлүшү[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Полтава облусунун райондору 2020-жылдын 17-июлунан тартып

Полтава облусунун административдик борбору — Полтава шаары.

Райондору[түзөтүү | булагын түзөтүү]

2020-жылдын 17-июлунда облустун жаңы 4 районго бөлүнүшү кабыл алынган[6][7]:

Району Калкы

(миң адам)

Аянты[8]

(км²)

Акимий борбору
1 Кременчуг району 399,4 6 106,1 Кременчуг ш.
2 Лубны району 194,4 5 487,8 Лубны ш.
3 Миргород району 206,2 6 295,5 Миргород ш.
4 Полтава району 600,5 10 858,6 Полтава ш.

Райондор өз кезегинде шаардык, поселкалык жана айылдык бириккен аймактык жамааттарга бөлүнөт (укр. об'єднана територіальна громада).

Шилтемелер[түзөтүү | булагын түзөтүү]

  1. Государственная служба статистики Украины Калып:Wayback (укр.)
  2. Калып:Книга
  3. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2020 року Калып:Wayback // Державна служба статистики України. Київ, 2020. Стор. 57-60
  4. Офіційний сайт Полтавської обласної ради(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 2 -март (жалган куран) 2015. Түп булактан архивделген күнү 10 -июль (теке) 2011.
  5. Офіційний сайт Полтавської обласної ради(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 2 -март (жалган куран) 2015. Түп булактан архивделген күнү 10 -июль (теке) 2011.
  6. Постанова Верховної Ради України «Про утворення та ліквідацію районів»(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
  7. Нові райони: карти + склад(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
  8. Полтавська область - Райони. Текшерилген күнү 31 -январь (үчтүн айы) 2023. Түп булактан архивделген күнү 28 -январь (үчтүн айы) 2021.