Харари (эл)

Википедия дан
Харари

Улуттук кийимчен харари кызы
ሀረሪ
Мамлекеттер жана аймактар

Бардыгы: 40 миң адам [1]
 Эфиопия

Тили

харари

Дини

мусулмандар (сүннөттөр)

Расалык тиби

эфиоп

Кирет

семиттер

Тууган элдер

аргобба, амхара, тигре, тиграи

ХарариЭфиопияда жашаган семит эли. Жалпы саны 40 миң адам. Аргобба этносуна жакын.

Тил[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Харари тили Афразия макробүлөсүнүн семит уясынын эфиоп тобуна кирет. Харари тилинде Харэр шаарында гана сүйлөшөт.

Харари арасында амхара (харари тилине жакын) жана араб тилдери кеңири таралган.

Дин[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Көпчүлүк мусулмандар (сүннөттөр).

Кесип[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Харари элинин көбү шаарларда турат (Харэр, Аддис-Абеба ж.б.). Ошол үчүн негизги кесиптери — соода менен кол өнөрчүлүк.
Аялдар чөйчөктөрдү, табактарды, идиштерди салттуу формаларды жана татаал оймо-чиймелерди колдонуп токушат. Токулган идиштер ар дайым маанилүү аземдерде да, күнүмдүк турмушта да бар.

Нике[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Никенин үч түрү бар: чиркөө, жарандык жана "салттуу". Чиркөө никеси эң туруктуу деп эсептелет. Себеби үй-бүлөлүү адамдардын ортосундагы мамиле алардын биринин өлүмү менен үзүлбөйт. Никенин бул түрү сейрек кездешет, анткени эфиопиялыктар арасында никелер туруксуз. Чиркөө нике экинчи жарымы менен жетиштүү жашаган (жарандык никеде) жана ага ишенгендер тарабынан түзүлөт.
Жарандык нике эң кеңири таралган, эки тараптын нике келишими, кудалашуу, үч күндүк той.
"Салттуу нике" — аялга ай сайын төлөнүп берүү менен белгилүү бир мөөнөткө түзүлөт. Ал үчүн чиркөөнүн макулдугу кереги жок. "Салттуу нике" дээрлик эч кандай милдеттенмелерди жүктөбөйт.

Булактар[түзөтүү | булагын түзөтүү]

  1. Lovise, Alean. The Politics of Ethnicity in Ethiopia. BRILL. 154 б. ISBN 978-9004207295

Тышкы шилтемелер[түзөтүү | булагын түзөтүү]