Мазмунга өтүү

Шауйя

Википедия дан
Шауйя
ⵉⵛⴰⵡⵉⵢⵏ

Шауйя айымы
Мамлекеттер жана аймактар

Бардыгы: 2 325 000 адам
 Алжир 1 951 000
 Франция 190 000
 Тунис 46 000
 Италия 40 000
 Германия 37 000
 Марокко 23 000

Тили

шауйя (ташауит)
араб (алжир диалекти)
француз

Дини

сүннөттөр (маликит мазхабы)

Расалык тиби

европеоид (жер ортолук деңиз варианты)

Кирет

берберлер

Тууган элдер

шенуа, кабилдер

Шауйя (шавийя, шавия), (араб. chaouia, shawiya,  شاويه; берб. ⵉⵛⴰⵡⵉⵢⵏ, шауйя тилинде Išawiyen) — Алжирдеги бербер элдеринин бири. Алжирдин түндүк-чыгышында Атлас тоолу регионунда жашайт.
Саны 2 325 000 адам[1].

Шауйя (ташауит) тилинде сүйлөшөт. Араб тилинин алжир диалектиси да кеңири таралган. Көпчүлүк француз тилин билет (мектептерде француз тили окутулат).

Негизи сүннөттүк (маликит мазхабы) Исламды тутушат. Бирок илгерки ишенимдердин кээ бир салттары сакталууда.

Чарбачылык иштер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Негизги кесиби: жарым көчмөн мал чарбачылыгы (төө, ири мүйүздүү мал, кой) жана багбанчылык (олива, финик, инжир).

"Aмазиг" маданий кыймылы шауйя интеллигенциясы тарабынан түзүлгөн жана шауйя үчүн гана эмес, башка бербер элдери үчүн да жалпы берберлердин эң маанилүү бирикмелеринин бири болуп саналат. Анын жаралышы Алжирдин бардык тармактарындагы бербер кыймылынын ар түрдүүлүгүн чагылдырган.

Шауйя элинин аялдарынын арасында кына менен бетине жана колдорун татуировкалоо салты сакталып калган. Аялдар магия жана төлгө ритуалдарды практикалашат.

Белгилүү инсандар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • Ламин Зеруаль — Алжирдин президенти
  • Али Бенфлис — Алжирдин премьер-министри
  • Халед Неззар — генерал-майор

Колдонулган адабияттар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • Миронова Е. И. Глава III. Итоги сорокалетнего развития // Проблема берберского меньшинства. — М.: Ин-т изучения Израиля и Ближнего Востока, 2004. — С. 69-70. — 113 с.
  • Минц Л. М. Берберы // Большая энциклопедия народов : для школьников и студентов. — М.: Олма Медиагрупп, 2007. — С. 99-100. — 641 с. — ISBN 978-5-373-01053-5.
  • Шпажников Г.А. Северная Африка : Алжир // Религии стран Африки (Изд. 2-е). — М.: Наука, 1981. — С. 55. — 369 с.
  • Сергеев М.С. Берберы Северной Африки: прошлое и настоящее. — М.: Ин-т изучения Израиля и Ближнего Востока, 2003. — С. 7-113. — 213 с. — ISBN 5-89394-103-9.
  1. Le Chaouia [tašawit], tacawit (Algérie)

Тышкы шилтемелер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]