Мазмунга өтүү

Штат

Википедия дан

Штат ( нем. Staat «мамлекет, өкмөт») — бир катар федералдык түзүлүштөрдө (мамлекеттерде) суверендүүлүктүн белгилүү бир деңгээлине ээ болгон административдик-аймактык бирдиктердин аталышы. Штаттын укуктук жана юридикалык статусу, ошондой эле анын бийлик органдарынын компетенттүүлүгүнүн көлөмү жана деңгээли биримдиктин конституциясы менен аныкталат. Кээ бир штаттарда өзүнүн конституциясы бар.

Штатты калк тарабынан шайланган же федералдык мамлекеттин түзүүчү бөлүгүнүн башчысы же унитардык мамлекеттин административдик бирдигинин башчысы болуп дайындалган губернатор башкарат.

Өлкөнүн парламенттин жогорку палатасында ар бир штаттын өкүлдөрү болот, алардын саны мыйзам менен аныкталат - ал штаттын калкына байланыштуу болушу мүмкүн (мисалы, Индия), же ар бир штаттын парламентте бирдей өкүлү бар (мисалы, АКШ, Бразилия).

Федералдык эквиваленти бар штаттык мекемелер жана кызмат ордулар үчүн терминология федералдык деңгээлден айырмаланат (мисалы: президент - губернатор, өкмөт - штат кеңеши, улуттук ассамблея - штаттын жалпы ассамблеясы).

Штат камтыган мамлекеттердин тизмеси

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Өлкө Штаттардын саны Эң чоң штат Эң кичинекей штат Эң калктуу штат Эң аз элдүү штат
 Австралия 6 Батыш Австралия (2 645 615) Тасмания (90 758) Жаңы Түштүк Уэльс (7 099 700) Тасмания (502 600)
 Бразилия 26 Амазонас (1 570 745) Сержипи (21 910) Сан-Паулу (40 442 795) Рорайма (451 227)
 Венесуэла 23 Боливар (240 528) Нуэва-Эспарта (1 150) Сулия (3 620 200) Амасонас (142 200)
 Индия 28 Раджастхан (342 236) Гоа (3702) Уттар-Прадеш (190 891 000) Сикким (540 493)
 Малайзия 13 Саравак (124 450) Перлис (821) Селангор (5 411 324) Перлис (227 025)
 Мексика 31 Чиуауа (244 938) Тласкала (4016) Мехико (15 175 862) Түштүк Ылдыйкы Калифорния (424 041)
 Микронезия Федеративдик Штаттары 4 Понпеи (346) Кусаие (110) Чуук (53 595) Кусаие (7 686)
 Нигерия 36 Нигер (76 363) Лагос (3 475) Кано (13 383 682) Эбоньи (1 739 136)
 АКШ 50 Аляска (1 717 854) Род-Айленд (4 005) Калифорния (37 253 956) Вайоминг (532 668)

Колдонулган адабият

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Калып:State-stub