Биса (эл)
Би́са (бусансе) — Батыш Африкадагы эл.
Жалпы саны — 807 миң адам. Көпчүлүк (500 миңге жакын)
Буркина-Фасодо жашайт. Калгандар Гана, Нигерия, Бенин, Того өлкөлөрүндө жашайт.
Тил
Биса тили Нигер-конго макроүй-бүлөсүнүн курамындагы манде уясына кирет.
Дин
Калктын көпчүлүгү сүннөттүк Исламдын маликит мазхабын тутушат.
Чарбалык иштер
Негизги кесиптери — кол менен иштетилген жер чарбасы (жүгөрү, таруу, күрүч, жер жаңгак, карите жаңгактары, буурчак өсүмдүктөр) жана малчылык (ири мүйүздүү мал). Кээ бирлер малын фульбе чабандарына бактырышат.
Кол өнөрчүлүк
- коло жана күмүш куюу;
- зергерчилик;
- токуучулук;
- карапачылык.
Турак жай
Үйлөр тик бурчтуу, ортодо тегерек короо түзүү максатында бири-бирине мүмкүн болушунча жакын курулган.
Кийим
Эркектердин улуттук кийими көйнөк жана шым болсо, аялдар узун чоң юбка кийишет.
Тамак-аш
Салттуу тамак-аш — татымал кошулган күрүч, таруу боткосу, буурчак токочору жана таруу сырасы.
Коом
Үй-бүлөлөр патриархалдык, көбүнчө бүтүндөй кландарды (ду) түзөт. Тойдон кийин аял күйөөсүнүн үй-бүлөсүнүн үйүнө көчүп келет.
Тарых
Оозеки уламыштар боюнча биса ата-бабалары Енди (азыркы Гана) аймагынан көчүп келишкен. Андан кийин бисанын бир бөлүгү бөлүнүп, батышка кетип, алар сан (сане) субэтникалык тобун түзүшкөн.
Колдонулган адабият
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Выдрин В. Ф. Биса // Народы и религии мира / Глав. ред. В. А. Тишков. М.: Большая Российская Энциклопедия, 1999.
Булактар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- https://vslovarike.ru/значение-слова/биса Archived 2022-09-11 at the Wayback Machine