Кунжут
Кунжут (Sesamum indicum L.) — кунжуттар тукумуна кирүүчү бир жылдык өсүмдүк. Кунжут эң байыркы майлуу өсүмдүктөрдүн бири. Азияда, Африкада жана Европанын кээ бир аймактарында кездешет. Кытайда, Египетте, Индияда, Аравияда, Ява аралында жана Палестина өлкөсүндө кеңири таралган. Борбордук Азияда негизинен Өзбекстанда, Тажикстанда жана Түркмөнстанда айдалат. Кунжут — бийиктиги 120—150 см, тик өскөн өсүмдүк. Тамыры 1 м тереңдикке чейин сүңгүйт, мөмөсү — сүйрү чанак. Чанагында 70—80 майда жалпак уругу бар. Уругунда 47—63% май, 19—25% белок жана 46—49% олеин, 8—9% пальметин, 4—5% стеарин, 0,4—1% арахин кислоталары болот. Кунжуттун майы кондитер азыктарын жана маргарин жасоодо пайдаланылат. Кубанец 55, Краснодарец, Ташкент 122 деген сорттору бар. Кыргызстандын түштүк аймагында өстүрүлөт.
Булактар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104 -9