Борбордук Азия университети
| Борбордук Азия университети (UCA) | |
 | |
| Расмий аталышы |
Борбордук Азия университети |
|---|---|
| Эл аралык аталышы |
University of Central Asia |
| Негизделген жылы |
2000 жыл |
| Түрү |
Жеке, коммерциялык эмес, изилдөө университети |
| Президенти |
Шамш Кассим-Лакха |
| Илимий жетекчиси |
Максим Хомяков |
| Студенттери |
346 (2021) |
| Жайгашкан жери | |
| Юридикалык дареги |
720001, Кыргызстан, Бишкек шаары, Токтогул көч. 125/1 |
| Сайты | |
| Логотиби |
 |
Борбордук Азия Университети (БАУ) Борбордук Азиядагы жеке окуу жай болуп саналат. Ал 2000-жылы Ага Хан өнүктүрүү тармагы[1] менен өнөктөштүктө Тажикстан, Кыргызстан жана Казакстандын өкмөттөрү кол койгон эл аралык хартия менен негизделген.
Окуя
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Биринчи кампус Кыргызстандын [1] Нарын шаарында 2016-жылы курулуп, пайдаланууга берилген. 2017-жылы Тажикстандын Хорог шаарында экинчи кампус ачылган [2] Казакстандын Текели шаарындагы кампус пайдалган.
Университетте үч академиялык бөлүм бар: Кесиптик жана үзгүлтүксүз билим берүү мектеби, Гуманитардык жана илимдер мектеби жана Өнүгүү Жогорку мектеби.
Азыр «Борбор Азия университетине» айланды. Ага чейин ал “Ага Хан өнүктүрүү түйүнү” (англис тилинен – “Aga Khan Development Network”) деп аталып келген, abbr. АКДН.
Университет Шах Карим аль-Хусейни наамы менен белгилүү , Мавлана Хазар Имам же Ага Хан IV, Женевада төрөлгөн, Гарвардда билим алган миллиардер, кийинчерээк айланадагы мусулмандардын аң-сезимине таасир этиш үчүн ар кандай долбоорлорду каржылаган фонддун ээси болгон. дүйнө. Буга Ага Хан IV өзү айткандай, исламдын пайгамбары Мухаммедден түздөн-түз Мухаммаддын аталаш бир тууганы жана күйөө баласы, шииттик исламда имам деп эсептелген Али жана Алинин жубайы, Мухаммеддин кызы Фатима аркылуу тарагандыгы чоң өбөлгө түзөт. биринчи никесинен.
Батыштын башка көптөгөн социалдык инженерия инструменттери сыяктуу эле, “Борбор Азия университети” Батыштын алдыңкы университеттери менен тыгыз кызматташып, батыш фонддорунун гранттарынын негизинде иш алып барат.
Бөлүмдөр
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Университетте үч академиялык бөлүм бар:
- Кесиптик жана үзгүлтүксүз билим берүү мектеби
- Искусство жана илимдер мектеби
- Өнүгүү жогорку мектеби, ал төмөнкүлөрдү камтыйт:
- Мамлекеттик саясат жана башкаруу институту
- Тоо коомдорун изилдөө институту
- Маданий мурас жана гуманитардык илимдер бөлүмү
- Жарандык коомдун демилгеси программасы
- Ага Хан гуманитардык долбоору
Кесиптик жана үзгүлтүксүз билим берүү мектеби
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Кесиптик жана үзгүлтүксүз билим берүү мектеби 2011-жылы ачылган [3] . Мектепте Тажикстан, Кыргызстан, Казакстан жана Ооганстандагы 17 окуу борборлорунда 60 программа жана курстар бар. Окуу жайда 172 миңден ашык адам окуудан жана кайра даярдоодон өткөн. Канаданын Эл аралык билим берүү бюросу, Рокки Колледжи (Канада) жана Жогорку Экономика мектебинин Билим берүү институту (Москва) тарабынан жүргүзүлгөн көз карандысыз баалоо мектептин программаларына канааттануунун жогорку деңгээлин аныктады.
Искусство жана илимдер мектеби
[түзөтүү | булагын түзөтүү]БАУда беш жылдык бакалавриат программасы бар, анын ичинде дисциплиналар аралык курстарды, гуманитардык илимдерди жана шарттуу курстарды камтыган бир жылдык фундаменталдык программа бар. Биринчи даярдоо жылынан кийин студенттер алты адистиктин же адистиктин биринде окуй алышат [4] . Программа ошондой эле студенттер акы төлөнүүчү стажировкадан өтүүчү талап кылынган Cooperative Education программасын камтыйт. [5] Студенттер кайсы адистикти тандаганына жараша кампуста окутулат. Программаны аяктагандан кийин, студенттер искусство бакалавры же илим бакалавры даражасын алышат.
Гуманитардык жана илимдер мектеби төмөнкү багыттар боюнча бакалавриат билимин камсыз кылат:
| Нарын шаарындагы кампус | "Информатика" | "Байланыш жана ЖМК" |
| Хорог шаарындагы кампус | «Жер жана айлана-чөйрөнү коргоо илимдери» | "Экономика" |
| Текели шаарындагы кампус | «Инженердик-техникалык илимдер» | "Бизнес жана башкаруу" |
Өнүгүү жогорку мектеби
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Өнүктүрүү Жогорку мектебинде беш бөлүм бар, алардын кызматкерлери саясий жана социалдык-экономикалык темалар боюнча илимий изилдөөлөрдү жүргүзүп, илимий макалаларды үзгүлтүксүз басып турушат.
Мамлекеттик башкаруу жана саясат институту [6] [7]
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Мамлекеттик башкаруу жана саясат институту (IPAP) 2011-жылы негизделген. Институт саясий жана социалдык-экономикалык кубулуштарды талдап, эркин жеткиликтүү илимий эмгектерди басып чыгарат [8] . Басылмалар «Мамлекеттик жана экономикалык саясатта, башкарууда жана соодада колдонулган терминдердин жана түшүнүктөрдүн англисче-орусча глоссарийи» [9] камтыйт. 2018-жылдан 2020-жылга чейин IPPA Ооганстандагы жана Борбордук Азия өлкөлөрүндөгү мамлекеттик кызматкерлер үчүн экономикалык саясат [10] боюнча магистратура программасын жүргүзгөн.
Тоо коомдорун изилдөө институту [11]
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Тоолуу коомдорду изилдөө институту (MSRI) Борбордук Азиядагы тоолуу аймактарды туруктуу өнүктүрүүгө байланышкан трансдисциплинардык изилдөөлөр менен алектенет. Изилдөө темаларына жаратылыш ресурстарын башкаруу [12], жерди пайдалануу жана жашоо системалары, кырсык коркунучун азайтуу, биологиялык ар түрдүүлүктү сактоо, климаттын өзгөрүшү жана Туруктуу өнүгүү максаттарын ишке ашыруу кирет. MSRI басылмалары бир катар изилдөөлөрдү карап чыгууну жана бир катар саясат баяндарын камтыйт. Институттун бардык илимий иштери эркин жеткиликтүү [8] . Камтылган темалар мал чарбачылыгы жана дыйканчылык системалары, туруктуу жерди башкаруу, тоо туризми жана экологияны жооптуу башкаруу, агротокой чарбасы жана чек ара аймактарында жаратылыш ресурстарын башкаруу.
Акыркы жылдары Тоо коомдорун изилдөө институту климаттын өзгөрүшүнүн таасири жана абанын сапатын прогноздоо боюнча Бишкек шаарында машиналык окутуу технологиясын колдонуу менен, Батыш Тянь-Шандын жапайы мөмө-жемиш өсүмдүктөрүн сактоо жана изилдөө, социалдык тейлөөнү, башкарууну жакшыртуу жана Тажикстандын чек ара аймактарында экономикалык интеграция Борбордук Азиядагы арча токойлорун көп функциялуу пайдаланууну теңдөө жана оптималдаштыруу.
Маданий мурастар жана гуманитардык илимдер бөлүмү [13]
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Маданий мурастар жана гуманитардык илимдер бөлүмү (DCHH) 2013-жылдан бери иштейт. Бул бөлүмдүн ишмердүүлүгү Борбордук Азия элдеринин маданий мурастары тууралуу жаңы диалогдорду түзүүгө багытталган. Бул бөлүм БАУнун миссиясын изилдөө, документтештирүү, окутуу жана түшүндүрүү иштери аркылуу региондун ар түрдүү элдерине алардын бай маданий салттарын жана мурастарын сактоого жана пайдаланууга жардам берүү миссиясын алдыга жылдырат.
Бөлүм изилдөөлөрдү жүргүзүп, анын жыйынтыктарын документтештирип архивдеп, музыка, каада-салт, археология жана аймактын тарыхы боюнча эмгектерди камтыган «Маданий мурас» китептеринин сериясы аркылуу Борбордук Азия чөлкөмүндөгү окумуштуулардын иштерин колдойт. [14] Бул бөлүм Борбордук Азиянын маданий мурастарын сактоо жана жайылтуу менен алектенген жергиликтүү жамааттар жана музей уюмдары менен өз ара аракеттенет.
Маданий мурас жана гуманитардык илимдер кафедрасы ар түрдүү маданий мурастарды сактоо, Борбордук Азиядагы социалдык-маданий жана тарыхый процесстерди түшүнүүнү өркүндөтүү, билим борбору катары кызмат кылуу, БАУнун академиялык программаларын өркүндөтүү, маданий карым-катнаштарды жана окуяларды байытуу, маданий көп түрдүүлүктү өнүктүрүү, плюрализм жана ез ара тушунушуу.
AKHP курстары Борбордук Азиянын бай оозеки жана жазма маданиятынын материалдарын жана Чыгыш менен Батыштын классикалык тексттерин камтыйт. Долбоор даярдалып жаткан окуу китептери Борбордук Азия өлкөлөрүндөгү мугалимдерге жана студенттерге гуманитардык илимдерди үйрөнүүгө жардам берүүгө багытталган. Окуу материалдары плюрализм принциптерин тааныштырат, жалпы адамзаттык баалуулуктардын контекстинде Борбордук Азия элдеринин баалуулуктарын жайылтат, этика, маданий интерпретация жана эстетикалык баалоо жагынан педагогиканы жана критикалык ой жүгүртүүнү өнүктүрөт.
2022-жылы БАУнун Маданий мурастар жана гуманитардык илимдер факультети «Кыргыз кайрык» долбоорунун алкагында «Этносольфеге» музыкалык окуу китебин түзүүгө колдоо көрсөткөн [15] .
Жарандык коомдун демилгеси программасы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]“Жарандык коомдун демилгеси” программасы 2017-жылы Борбордук Азиядагы жарандык коом үчүн жагымдуу саясий жана административдик климатты түзүүгө көмөк көрсөтүү жана анын өкүлдөрүн өнүктүрүүгө көмөк көрсөтүү максатында түзүлгөн. Программа Тажикстандын, Кыргызстандын жана Казакстандын шаар жана айыл жерлериндеги жарандык коом уюмдары менен иш алып барат. Программа жарандык коом уюмдарына билим жана тажрыйба алмашуу аркылуу өз ишин алдыга жылдыруу үчүн кесиптик тармактарды өнүктүрүүгө жардам берет. [16] [17]
Программа COVID-19 пандемиясынан жабыркаган адамдардын окуяларын чогулткан “COVID-19 учурундагы кыргызстандыктардын үнү” долбоорунун тең автору болгон. [18] [19] 2022-жылы программа гендердик теңчиликти өнүктүрүү мектебин ишке киргизди.
Ага Хан гуманитардык долбоору
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Ага Хан Гуманитардык Долбоору (AKHP) 1997-жылы Ага Хан Маданият Траст тарабынан негизделип, 2007-жылы БАУнун бир бөлүгү болгон. AKHP дисциплиналар аралык окуу планынын бир бөлүгү катары ресурстарды, лекцияларды, тренингдерди жана курстарды иштеп чыгат. Долбоор башталгандан бери 180 000ден ашык угарман катышуучу болуп калды. [20]
БАУнун бакалавриат программалары Кыргызстандын Нарын шаарындагы (2016-жылы сентябрда ачылган) жана Тажикстандын Хорог шаарындагы (2017) кампустарында сунушталат. Казакстандын Текели шаарчасы учурда пландоо баскычында. Кампустар заманбап класстар, китепканалар, лабораториялар, коопсуз модулдук резиденциялар жана жергиликтүү коомчулуктун мүчөлөрүнө жеткиликтүү спорттук имараттар, анын ичинде футбол аянтчалары жана теннис корттору менен жабдылган. [1]
Долбоор Казакстанда, Кыргызстанда жана Тажикстанда кросс-дебат форматында (CDF) тренингдерди жана турнирлерди уюштурат. [21]
Өнөктөштүк
[түзөтүү | булагын түзөтүү]БАУнун бакалавриат программалары Кыргызстандын Нарын шаарындагы (2016-жылы сентябрда ачылган) жана Тажикстандын Хорог шаарындагы (2017) кампустарында сунушталат. Казакстандын Текели шаарчасы учурда пландоо баскычында. Кампустар заманбап класстар, китепканалар, лабораториялар, коопсуз модулдук резиденциялар жана жергиликтүү коомчулуктун мүчөлөрүнө жеткиликтүү спорттук имараттар, анын ичинде футбол аянтчалары жана теннис корттору менен жабдылган. [1]
- Колледж Сенека[22], Канада — Подготовительная программа.[23]
- Сиднейский технологический университет, Австралия — факультет коммуникации и медиа, бакалавриат.[24][25]
- Университет Торонто, Канада — факультет информатики, бакалавриат.[26]
- Университет Британской Колумбии, Канада — факультет Науки о Земле и окружающей среде, бакалавриат[27][28]
- Стокгольмская школа экономики в Риге, Латвия — факультет экономики, бакалавриат.
- Национальный исследовательский университет — Высшая школа экономики, Москва, Россия — факультет экономики, бакалавриат.[29][30]
- Университет Виктории, Канада — программа совместного обучения.[31]
- Университет Альберты, Канада — программа развития профессорско-преподавательского состава в Центральной Азии (CAFDP).[32]
- Кембриджский университет, Соединенное Королевство — Центральноазиатская программа повышения квалификации профессорско-преподавательского состава (CAFDP).[32]
Кампустар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Казакстандагы кампус Текели шаарында курулат . Учурда долбоор пландаштыруу стадиясында.
Кыргызстан кампусу Нарын шаарында, Бишкектен 314 км (195 миль) алыстыкта жайгашкан жана кампус ачылганда аянты 9 га (13 927 чарчы метр) болгон. Учурда кампус 150 студентке ылайыкталган. Нарын шаарындагы кампус – бул масштабдуу долбоордун башталышы гана, анын жалпы аянты 252 гектарды (125 000 чарчы метр) түзөт. [33] Анын акыркы этабында кампус 1200 студентке ылайыкташкан.
Тажикстандагы университеттин кампусу Хорог шаарында ( ГБАО ) Ооганстан менен чек аранын түштүк-батышында, Памирдин түштүк-батышында, 2200 м (7200 фут) бийиктикте, Гунт дарыясынын жээгинде, ал Пянжга куйган жерде жайгашкан. [34]
Камкорчулар кеңешинин курамына төмөнкүлөр кирет:
Бардык үч кампус архитектор Арата Исозаки, Aoki & Associates (IAA) тарабынан иштелип чыккан. [35]
Башкаруу
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Борбордук Азия университетин ректор башкарат. БАУнун башкаруу органы анын Камкорчулар кеңеши болуп саналат, аны доктор Шамш Кассим-Лакха жетектейт.
- Камкорчулар кеңешинин төрагасы доктор Шамш Кассим- Лакха
- Принцесса Зара Ага Хан (англ. Zahra Aga Khan )
- Ханзаада Рахим Ага Хан
- Лутафия Абдулхоликзода Archived 2021-09-14 at the Wayback Machine (англ. Lutfiya Abdulkholiqzoda )
- Сенатор Бирганым Айтимова (англ. Byrganym Aitimova )
- Доктор Шенген Фан
- Проф. Ханс Archived 2021-09-14 at the Wayback Machine Хурни
- Naguib Kheraj (англ. Naguib Kheraj )
- Доктор Шарофат Мамадамбарова Archived 2021-09-14 at the Wayback Machine (англ. Sharofat Mamadambarova )
- Доктор Алмазбек Акматалиев (кыргызча Алмазбек Акматалиев )
- Проф. Эндрю Петтер OBE , QC
Эскертүү
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- ↑ 1.0 1.1 1.2 University of Central Asia opens its first campus as part of broad commitment to fostering social and economic development | Aga Khan Development Network(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ President Rahmon inaugurates University of Central Asia's Khorog campus(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ oldadmin. В Нарыне открылась школа профессионального и непрерывного образования Университета ЦА - VESTI.KG - Новости Кыргызстана (ru-ru)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Undergraduate Programme (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Co-operative Education Programme (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Institute of Public Policy and Administration (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Институт государственного управления и политики (ИГУП) (ru-RU)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ 8.0 8.1 Publications (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ English-Russian Glossary of Terms and Concepts (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ ГОССЛУЖАЩИЕ АФГАНИСТАНА ПРОЙДУТ ОБУЧЕНИЕ В УЦА (орусча)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Mountain Societies Research Institute (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Университет изучает использование геотермальных ресурсов для повышения продовольственной безопасности в Таджикистане | Организация Объединенных Наций (орусча)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Cultural Heritage and Humanities Unit (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Книги из серии «Культурное наследие» УЦА можно скачать бесплатно · Ынтымак Media (ru-RU)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы) (25 Апрель 2020).
- ↑ "Этносольфеджио". Учебник-энциклопедию на основе кыргызских мелодий выложили в Сеть (орусча)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Голоса кыргызстанцев во время пандемии COVID-19 - Фонд «Сорос-Кыргызстан»(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Социум — Общественное объединение(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 25 -январь (үчтүн айы) 2023. Түп булактан архивделген күнү 1 -февраль (бирдин айы) 2022.
- ↑ Covid-19 (ru-RU)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Текшерилген күнү 25 -январь (үчтүн айы) 2023. Түп булактан архивделген күнү 6 Апрель 2022.
- ↑ В Бишкеке написали уникальную книгу о том, как кыргызстанцы выживали во время пандемии - VESTI.KG - Новости Кыргызстана (ru-ru)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Экзамены Ага–Хана - «МСН» - новости Кыргызстана(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Инновационный Кросс-дебатный формат ПАХЧ – kazast.edu.kz(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Социум — Общественное объединениеКалып:Ll
- ↑ Seneca College and University of Central Asia Build on Commitment to High Quality, Affordable Higher Education - Seneca - Toronto, Canada(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ University of Technology Sydney and University of Central Asia collaborate on Communications and Media | Aga Khan Development Network(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Сиднейский технологический университет и Университет Центральной Азии наладили сотрудничество в сфере «Коммуникаций и СМИ» - Donors.kg(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ University of Toronto and the University of Central Asia sign an academic partnership agreement on education and research collaboration - Donors.kg(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Университет Британской Колумбии и Университет Центральной Азии сотрудничают в области наук о Земле и окружающей среде | Экоис(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ University of British Columbia and University of Central Asia Collaborate on Earth and Environmental Sciences (англ.)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Российская Высшая школа экономики окажет содействие в подготовке кадров для Центральной Азии | Официальный сайт АНО «Содружество народов Евразии»(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ University of Central Asia and Higher School of Economics Sign Partnership Agreement in Moscow (англ.)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ News & events - University of Victoria (англ.)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ 32.0 32.1 Central Asian Faculty Development Programme (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ University of Central Asia Naryn Campus (en-US)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Khorugh | Tajikistan(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Aecom, Gensler collaborate on campus in Kyrgyzstan mountains (en-GB)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).