Днепропетровск облусу
| Өлкө | |
|---|---|
| Административдик борбор | |
| Расмий тили | |
| Калкы |
3 093 151[1] |
| Жыштыгы |
99,19 адам/км² |
| Деңиз денгээлинен бийиктиги • Бийик чекити • Эң төмөнкү чекити | |
| Тууралыгы | |
| Узундук | |
|
| |
| Коду ISO 3166-2 |
UA-12 |
| Телефон коду |
+380 56 |
| Интернет-домени |
dnepropetrovsk.ua; dp.ua |
| Расмий сайты | |
.svg)
Днепропетровск облусу (укр. Дніпропетровська область), келечекте Сечеслав облусу (укр. Січеславська область) — Украинанын түштүк-чыгыш бөлүгүндөгү административдик-аймактык бирдиги.
Днепрдин орто агымында жайгашкан. Түндүгүнөн Полтава жана Харьков облустары, чыгышында Донецк облустары, түштүгүндө Херсон жана Запорожье облустары, батышында Николаев жана Кировоград облустары менен чектешет. Аянты — 31 923 км² калкы — 3 176 648 адам. (2020-жылга).
Административдик борбору жана эң чоң шаары — Днепр.
Калкы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]2020-жылдын 1-январына карата облустун калкынын саны 3 176 648 адамды, анын ичинде шаар калкы 2 668 744 адамды (84,01%), айыл калкы 507 904 адамды (15,99%) түздү[2].
Днепропетровск облусунда 2001-жылдагы украин эл каттоосуна ылайык, 3,56 миллион киши болгон. Облустун калкы 2014-жылдын 1-майына карата 3 285 626 адамды түзөт (2013-жылдын 1-майына салыштырмалуу 16 126 адамга аз), анын ичинде шаар калкы – 2 746 491 киши (83,59%), айыл калкы – 539 135 киши (1641%). ). Туруктуу калк - 3 282 317 адам, анын ичинде шаар калкы - 2 740 483 адам (83,49%), айылдыктар - 541 834 адам (16,51%). Калкынын жыштыгы — 103 киши/км². Аймак калкынын саны боюнча Украинада экинчи орунда турат. 2013-жылы 36134 адам төрөлгөн (11,0/1000 адам). Каза болгондор – 51 141 адам (17,0/1000 адам), анын ичинен 276 1 жашка чейинки балдар[3]. Ошол эле жылы туруктуу жашоого 16166 адам келген (139,1/10000 адам), 16 523 адам кеткен (140,2/10000 адам), жашаган жерин алмаштырган облустун ичинде - 29 730 адам[4]. 2013-жылы калктын саны 15364 адамга, анын ичинде терс табигый өсүштүн эсебинен – 15 007 адамга (-6,0/1000 адам; 97,68%), миграциянын терс өсүшүнүн эсебинен – 357 адамга (-1,1/10000 адам; 2,32%) кыскарган. . 2013-жылы облуста 1 021,7 миң пенсионер жашаган[5].
| 1939-жылдан 2020-жылга чейинки калктын статистикасы | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1990 | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 |
| 2 273 400 | ↗2 704 800 | ↗3 343 000 | ↗3 639 400 | ↗3 881 200 | ↗3 899 400 | ↗3 908 700 | ↗3 918 600 | ↗3 936 400 | ↘3 923 700 | ↘3 888 800 | ↘3 848 300 |
| 1997 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 |
| ↘3 805 000 | ↘3 758 700 | ↘3 714 900 | ↘3 662 600 | ↘3 612 600 | ↘3 567 600 | ↘3 532 800 | ↘3 502 900 | ↘3 476 200 | ↘3 447 200 | ↘3 422 900 | ↘3 398 400 |
| 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2017 | 2018 | 2020 | 2022 | |
| ↘3 374 200 | ↘3 355 500 | ↘3 336 500 | ↘3 320 300 | ↘3 307 800 | ↘3 292 400 | ↘3 276 600 | ↘3 230 400 | ↗3 231 140 | ↘3 176 648 | ↘3 093 151 | |
Облустун калкынын максималдуу саны 1993-жылы – 3 936 400 адамга жеткен, 1993-жылдан бери облустун калкынын саны жылына орточо 30,3 миң адамга кыскарууда. 1993-жылдан 2014-жылдын 1-майына чейин 650,8 миң адамга азайган.
Улуттук курамы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Днепропетровск облусунун этникалык курамы 2001-ж[6].
| Улуту | Калкы | Пайызы |
|---|---|---|
| Украиндер | 2 825 781 | 78,2 % |
| Орустар | 627 531 | 17,3 % |
| Беларустар | 29 528 | 0,8 % |
| Жөөттөр | 13 799 | 0,4 % |
| Армяндар | 10 683 | 0,3 % |
| Улутун көрсөткөн эмес | 7 831 | 0,2 % |
| Азербайжандар | 5 683 | 0,2 % |
| Молдавандар | 4 398 | 0,1 % |
| Цыгандар | 4 067 | 0,1 % |
| Татарлар | 3 835 | 0,1 % |
| Немистер | 3 773 | 0,1 % |
| Поляктар | 3 288 | 0,1 % |
| Гүржүлөр | 2 834 | 0,1 % |
| Болгарлар | 2 269 | 0,1 % |
| Корейлер | 1 446 | 0,04 % |
| Казактар | 1 361 | 0,03 % |
| Гректер | 1 147 | 0,03 % |
| Бардыгы | 3 612 600 | 100 % |
Административдик-аймактык түзүлүшү
[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Днепропетровск облусунун административдик борбору Днепр шаары болуп саналат, ал 2016-жылы декоммунизация учурунда Днепропетровск шаарынан аталып калган. Региондун өзү мурдагы атын дагы деле сактап келет, анткени анын атын өзгөртүү үчүн кадимки мыйзам жетишсиз - ал үчүн Украинанын Конституциясына өзгөртүүлөр керек. 2018-жылдын 20-июнунда Жогорку Раданын комитети Днепропетровск облусун Днепр деп атоону сунуштады[7]. Жогорку Раданын депутаттары 2019-жылдын 7-февралындагы жыйынында аймакты Сечеслав деп өзгөртүү боюнча мыйзам долбоорун колдошту[8].
Райондору
[түзөтүү | булагын түзөтүү]2020-жылдын 17-июлунда облустун жаңы 7 районго бөлүнүшү кабыл алынган[9][10]:
| № | Району | Калкы[11] | Аянты[12] | Акимий борбору |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Днепр району | 1 179,3 | 5 605,6 | Днепр ш. |
| 2 | Каменское району | 439,0 | 4 803,4 | Каменское ш. |
| 3 | Кривой Рог району | 772,3 | 5 724,9 | Кривой Рог ш. |
| 4 | Никополь району | 262,6 | 3 240,6 | Никополь ш. |
| 5 | Новомосковск району | 171,7 | 3 478,2 | Новомосковск ш. |
| 6 | Павлоград району | 163,3 | 2 490,3 | Павлоград ш. |
| 7 | Синельниково району | 204,2 | 6 616,6 | Синельниково ш. |
Райондор өз кезегинде шаардык, поселкалык жана айылдык аймактык жамааттарга бөлүнөт (укр. територіальна громада).
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Бишкек: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1979. Том 4. Лактация - Пиррол. -656 б.
- ↑ Государственная служба статистики Украины Калып:Wayback (укр.)
- ↑ Государственная служба статистики Украины. Сборник: Численность наличного населения Украины на 1 января 2020 года. Киев 2020. Ответственная за выпуск Вишневская О. Archived 2020-10-09 at the Wayback Machine Калып:Wayback (укр.)
- ↑ Природное движение населения за 2013 год. Түп булактан архивделген күнү 12 -май (бугу) 2014.
- ↑ Миграционное движение населения за 2013 год. Түп булактан архивделген күнү 12 -май (бугу) 2014.
- ↑ Средний размер месячной пенсии и количество пенсионеров. Түп булактан архивделген күнү 14 -июль (теке) 2014.
- ↑ Численность и состав населения Украины по итогам Всеукраинской переписи населения 2001 года(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Комитет Рады проголосовал за переименование двух областей Украины.(жеткиликсиз шилтеме)
- ↑ Депутаты в Раде поддержали переименование Днепропетровской области. newsoneua.tv. Текшерилген күнү 7 -февраль (бирдин айы) 2019.(жеткиликсиз шилтеме)
- ↑ Постанова Верховної Ради України «Про утворення та ліквідацію районів»(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Нові райони: карти + склад(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Цитатанын катасы: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedКарты2 - ↑ Дніпропетровська область - Райони. Текшерилген күнү 28 -январь (үчтүн айы) 2023. Түп булактан архивделген күнү 23 Апрель 2021.
 Украинанын административдик-аймактык түзүлүшү | ||
|---|---|---|
| Облустар | Винница облусу · Волынь облусу · Днепропетровск облусу · Донецк облусу · Житомир облусу · Закарпатье облусу · Запорожье облусу · Ивано-Франковск облусу · Киев облусу · Кировоград облусу · Луганск облусу · Львов облусу · Николаев облусу · Одесса облусу · Полтава облусу · Ровно облусу · Сумы облусу · Тернополь облусу · Харьков облусу · Херсон облусу · Хмельницкий облусу · Черкассы облусу · Чернигов облусу · Черновцы облусу |  |
| Автономиялуу республика | Кырым Республикасы | |
| Шаарлар | Киев · Севастополь | |
