Мазмунга өтүү

1941

Википедия дан
1941 (бир миң тогуз жүз кырк биринчи жыл) жыл. Бул биздин замандын 1941 жылы, 2 миңжылдыктын 941, ХХ кылымдын 41, ХХ кылымдын 5-он жылдыктын 1-жылы.
[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Жылдар
1937 · 1938 · 1939 · 1940 1941 1942 · 1943 · 1944 · 1945
Онжылдык
1920-чу · 1930-чу1940-чу1950-чу · 1960-чу
Кылымдар
XIX кылымXX кылымXXI кылым
2- миң жылдык
XVIII кылымXIX кылымXX кылымXXI кылымXXII кылым
1890-чу 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899
1900-чу 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909
1910-чу 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919
1920-чу 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929
1930-чу 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939
1940-чу 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949
1950-чу 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959
1960-чу 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969
1970-чу 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979
1980-чу 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989
1990-чу 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999
2000-чу 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Хронологиялык жадыбал

Негизги окуялар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • 6 апрелде — Германия Югославияга согуш жарыялап, Югославия жана Грецияга каршы согуштук иш-аракеттерин баштаган. Ошол эле күнү Югославия Болгарияга каршы согуш жарыялаган.
  • 13 апрелде — СССР жана Япония Нейтралитет жөнүндөгү келишимге кол коюшат.
  • 27 апрелде - немистик аскерлер Афинага киришкен.
  • 17 июнда — Германиянын Куралдуу күчтөрү 22-июндун таңы менен «Барбаросс» планын ишке ашыруу жөнүндөгү токтом кабыл алат.
  • 22июнда - таңкы 4тө фашисттик Германия СССРдин чек арасын бузуп кирген. Бул күнү Улуу Ата Мекендик Согуш башталган. Саат 12.00до согуштун башталгандыгы тууралуу СССРдин тышкы иштер наркому В. М. Молотов сүйлөгөн.
  • 23 июнда — немистик аскерлер Вильнюс шаарын басып алган.
  • 25 июнда — Финляндия СССРге согуш жарыялаган.
  • 27 июнда — Венгрия СССРге согуш жарыялаган.
  • 28 июнда

Албания СССРге согуш жарыялады Немистер Минск шаарын басып алышкан.

  • 30 июнда — немистер Львов шаарын басып алышкан.
  • 1 июлда - Рига шаары немистердин колуна түшкөн.
  • 5—19 июль күндөрү — Перу менен Эквадор ортосундагы согуш болгон.
  • 8 июлда — немистер Латвиянын бүт аймагын каратып алган.
  • 10 июлда - Смоленск үчүн салгылашуу болгон.(1941-жылдын 10-июлдан - 10-сентябрга чейин).
  • 4 сентябрда — немис армиясы Ленинград шаарын артиллериялык соккуларын баштаган.
  • 19 сентябрда — Киев шаары немистерге өткөн.
  • 30 сентябрда — Москва үчүн болгон согуш башталат.
  • 15 октябрда — Москва шаарын эвакуациялоо чечими кабыл алынып, кийинки күнү мамлекеттик мекемелерди жана тышкы өлкөлөрдүн элчиликтери көчүрүлөт. Өкмөт Куйбышев шаарына көчөт, бирок И. В. Сталин Москвада калууну чечет.
  • 7 ноябрда — Москвада аскердик парад өтөт.
  • 16 ноябрда — Ленинград шаары блокадада калат.
  • 5 декабрда — немистер Москва шаарына жакын калганда советтик армия контрчабуулга өтөт.
  • 7 декабрда
    • Япондук авиация АКШнын башкы аскер-деңиздик базасы болгон Пёрл-Харбордду талкалаган.
    • АКШ - Япония менен Германияга каршы согуш жарыялайт.
    • Япония - Улуу Британияга каршы согуш жарыялайт.
    • Улуу Британия - Румынияга жана Венгрияга каршы согуш жарыялайт.
    • Канада - Финляндия, Румыния жана Венгрияга каршы согуш жарылайт.
    • Жаңы Зеландия - Финляндия, Румыния жана Венгрияга каршы согуш жарылайт.
  • 8 декабрда
  • 9 декабрда - Кытай Республикасы - Япония, Германия жана Италияга каршы согуш жарыялайт.
  • 11 декабрда
    • Германия - АКШга каршы согуш жарыялайт.
    • АКШ, Коста-Рика, Гватемала, Куба жана Доминик Республикасы - Германия жана Италияга каршы согуш жарыялайт.
    • Польша - Японияга каршы согушщ жарыялайт.
  • 19 декабрда — Гитлер өзүн Германиянын Куралдуу күчтөрүнүн башчысы деп жарыялайт.
  • 30 декабрда — советтик жоокерлер Калуга шаарын бошотушат.

1941-жыл жана Кыргызстан

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Бул жылы Улуу Ата Мекендик Согуш башталып, башкалардан четте калбай, мекенди коргоо үчүн 360 миңден ашуун жоокерлерин жөнөтөт. Согуштун биринчи эле жылдары кыргыз жоокерлер эрдик көрсотүп, өзгөчө Москва шаарын коргоодо өз жанын аябай салгылашкан. 1941-жылы Кыргыз жергесинде болуп өткөн негизги окуялар.

    • Чоң Чүй каналынын курулушунун башталышы(1941).
    • Улуу Ата Мекендик согуштун башталышы(1941).
    • И.В.Панфиловдун баатырларча курман болушу(1941).
  • 4 январда — Джордж Пан Косматос, америкалык кинорежиссёр («Рембо. Первая кровь. Часть II», «Кобра», «Тумбстоун») ( 2005-жылы каза болгон).
  • 5 января — Хаяо Миядзаки, анименин тарыхында эң бир күчтүү режиссёр.
  • 8 января — Грэхэм Чэпмен — британдык актёр, сценарист.
  • 12 январда - Болот Шамшиев - кыргыз кинорежиссёру, Кыргыз жана СССР эл артисти.
  • 21 января — Пласидо Доминго, опердик ырчы.
  • 22 января — Ринтаро, япон режиссёру жана продюсери.
  • 24 января — Эвальд Аавик, эстондук театра жана кино актёру, Эстон ССРинин Эл артисти. 
  • 1 февраля — Анатолий Фирсов, хоккейчи, хоккей тарыхында эң кыйын чабуулчулардын бири. (2000-жылы каза болгон).
  • 16 февралда - Кадыркул Өмүркулов - жазуучу, сценарист(2013-жылы каза болгон).
  • 8 марта — Андрей Александрович Миронов, белгилүү совет актёру (1987-жылы каза болгон).
  • 11 март - Рахмонов, Дилдорбек Уринбоевич - Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театрынын артисти, театралдык ишмер, акын, журналист[1]
  • 12 марта — Анатолий Дриженко, украинтеатр жана кино актёру.
  • 16 марта — Бернардо Бертолуччи, итальялык кинорежиссёр, драматург жана акын.
  • 23 апреля — Пааво Липпонен, финляндиялык саясий ишмер.
  • 25 мая — Олег Даль, советтик актёр (1981-жылы каза болгон).
  • 1 июня — Александр Валентинович Захаров, советтик жана орусиялык физик.
  • 5 июня — Барбара Брыльска, советтик жана польшалык актриса.
  • 9 июня — Джон Лорд, англиялык органист жана композитор.
  • 20 июня — Альберт Шестернев, советтик футболист  (1994-жылы каза болгон).
  • 21 июня — Валерий Золотухин, советтик жана орус актёру(2013-жылы каза болгон).
  • 3 августа — Хаге Гейнгоб,  Намибиянын азыркы кездеги Президенти, өлкөнүн 1990-2002 жана 2012-2015 жылдар аралыгындагы Премьер-министри.
  • 5 августа — Леонид Денисович Кизим, орус космонавты.
  • 27 августа — Сезария Эвора, ырчы (2011-жылы каза болгон).
  • 15 сентября — Мирослав Гермашевский, поляк космонавты, Советтер Союзунун Баатыры(1978). 
  • 16 сентября — Ричард Перл, АКШнын саясий ишмери.
  • 13 октября — Роберт (Боб) Хантер, канадалык журналист, Гринпис уюмунун түзүүчүлөрүнүн бири(2005-жылы казща болгон).
  • 21 октября — Герман Бидер, австриялык славист.
  • Казат Акматов - советтик жана кыргыз прозаик, драматург, сценарист жана коомдук ишмер(2015-жылы каза болгон).
  • 31 декабря — Алекс Фергюссон, шотландиялык футболист жана тренер.
  1. Персоны Центразии. Текшерилген күнү 5 -январь (үчтүн айы) 2016. Түп булактан архивделген күнү 22 -февраль (бирдин айы) 2016.