5 Октябрь (Тогуздун айы)

	; ← октябрь →
	2025-ж.

5 октябрь (кырг. Тогуздун айынын беши) — Григорий жылсанагы боюнча жылдын 278-чи күнү, жылдын аягына чейин 87 күн (толук жылда 88) күн бар.

Майрамдар

Боливия - Инженерлер күнү.
БУУ - Мугалимдер эл аралык күнү.
Вануату - Конституция күнү.
Индонезия - Куралдуу Күчтөр күнү.
Кыргызстан - Ош шаары күнү.
Орусия - Кылмыш иликтөө кызматкерлер күнү.
Португалия - Республика күнү.
Тажикстан - Мамлекеттик тил күнү

Окуялар

Кыргызстанда

1918 - Түркстан АССРинин Конституциясы кабыл алынган.
1964 - Фрунзеге СССРдин учкуч-космонавты Андриян Николаев келген.
1978 - Кыргыз көркөм искусство музейинде Пишпек-Фрунзенин 100 жылдыгына арналган сүрөтчүлөрдүн көргөзмөсү ачылган.
1988 - Ысык-Көл жана Нарын облустары бириктирилип, жаңы түзүлгөн облус Ысык-Көл облусу деп аталган
1996 - Бишкек-Ош автоунаа жолун кайра куруу иши башталган.
1999 - Кыргыз аскерлери Баткен районунун Зардалы айылын исламчылардан тазалаган.
2000 - Ош шаарынын 3000 жылдыгына арналган маараке өткөн.
2008 - Алай районунун Нура айылында 8 баллдык жер титирөө болуп, 75 адамдын өмүрүн алып кеткен

Дүйнөдө

1502 - Христофор Колумб Коста-Риканы ачкан.
1550 - Чилидеги Консепсьон шаары негизделген.
1665 - Германияда Киль универститети уюшулган.
1823 - Англияда "Ланцет" медициналык журналынын 1-саны басылып чыккан.
1857 - АКШдагы Анахайм шаары негизделген.
1864 - Циклон индиялык Калькутта шаарын чоң кыйроого алып келди, 30,000 адам кайтыш болгон.
1905 - Уилбур Райт "Райт Флайер III" учагынын жардамы менен 39мүнөттүн ичинде 38км учуп, 1908-жылга чейин турган дүйнөлүк рекордду койгон.
1908 - Болгария Осмон империясынан көз карансыздыгын жарыялаган.
1910 - Португалияда республикалык бийлик орнотулган.
1915 - Болгария Биринчи Дүйнөлүк согушка кирген.
1925 - АКШда Эрнест Хемингуэйдин "Биздин убакта" (In Our Time) аңгемелер жыйнагы жарыкка чыккан.
1930 - Англиянын эң ири деп эсептелген R101 дирижабли өзүнүн биринчи континенттер аралык учуусунда Франциянын аймагында жерге кулап түшкөн.
1948 - Түркмөнстандын борбору Ашхабатта катуу жер титирөөнүн айынан 110,000 адам каза тапкан.
1993 - Борис Ельцин оппозициялык партиялардын иш жүрүүсүнө тыю салган.
1999 - Лондондун Паддингтон станциясына жакын жерде ылдам жүрүүчү 2 поезд сүзүшкөн
2011 - Жаңы Зеландиядан 23 чакырым аралыкта 1700 тонна нефть жүктөгөн “Рена” кемеси кырсыкка учураган

Төрөлгөндөр

1712 - Франческо Гварди, италиялык сүрөтчү (1793 к.б.).
1713 - Дени Дидро, франциялык философ, сынчы (1784 к.б.).
1781 - Бернард Больцано, чехиялык математик, философ (1848 к.б.)
1792 - Жозеф Кросфилд, англис бизнесмен (1844 к.б.).
1824 - Генри Чедвик, америкалык жазуучу, тарыхчы (1908 к.б.)
1864 - Луи Жан Люмьер, француз, кинематограф аппаратын ойлоп табуучу (1948 к.б.).
1930 - Павло Попович, украиналык космонавт, учкуч (2009 к.б.)
1943 - Абдухалим Раимжанов, кыргызстандык медицина илимдеринин доктору, профессор.
1936 - Гавел Вацлав, чех жазуучусу, драматург, саясий ишмер (2011 к.б.).
1952 - Эмомали Рахмон, Тажикстандын президенти.
1975 - Кейт Уинслет, англис актриса.

Кайтыш болгондор

578 - Юстин II, византиялык император, (520 т.).
1285 - Филипп III, Франция королу, (1245 т.).
1565 - Лодовико Феррари, италиялык математик, академик (1522 т.).
1913 - Ганс вон Бартелс, немис сүрөтчү, агартуучу (1856 т.).
1949 - Каюм Мифтаков, фольклорчу, кыргыз эл оозеки чыгармачылыгын жыйноочу (1892 т.).

1982 - Токтосун Тыныбеков, Кыргыз эмгек сиңирген артисти (1927 т.).
2007 - Владимир Кузин, лыжа спорту боюнча биринчи советтик чемпион (1930 т.).
2011 - Стив Жобс, америкалык инженер, жеке ишкер (1955 т.).