Франция

	Француз Республикасы; фр. République Française
Туу	Герб
	Урааны: «Liberté, Égalité, Fraternité»; «Эркиндик, Теңдик, Бир туугандык»
	Гимн: «Марсельеза»
	Франция дүйнөлүк картасында (жашыл):; — Европада (ачык жашыл жана кочкул боз); — Европа биримдигинде
Расмий тили	франсуз тили
Борбор шаары	Париж
Ири шаарлар	Париж, Марсель, Лион, Тулуза, Ницца, Страсбург, Вилёрбан, Бордо, Лилль, Рен, Гавр, Тулон, Ним, Анже
Президент	Эммануэль Макрон
Мам. дини	динден тышкары мамлекет
Аянты; • Жалпы; • Суу бетинин %.	48 - дүйнөдө; 643 801 км²; 0,26
Калкы; • Бааланган (2020); • Жыштыгы	; 68 084 217 адам (22); 105 ад./км²
Этнохороним	Франсуз, франсуздар
Акча бирдиги	евро
Домени	.fr
ISO коду	FR
ЭОК коду	FRA
Телефон коду	+33
Убакыт аралыгы	UTC UTC+1

Франция (фр. France, [fʁɑ̃s] ^угуу), расмий аталышы — Француз Республикасы (фр. République française, [ʁe.py.blik fʁɑ̃.sɛz] ^угуу) — трансконтиненталдык мамлекет, анын ичинде Батыш Европадагы негизги аймак жана бир катар океандын аймактары жана аймактары. Борбору — Париж. Республиканын урааны – “Эркиндик, Теңдик, Бир туугандык”, анын устанымы – эл, эл тарабынан жана эл үчүн башкаруу^[3].

Өлкөнүн аталышы франктардын байыркы герман уруусунун этнониминен келип чыккан. Франциянын калкынын басымдуу бөлүгү галло-роман тилдери аралаш жана роман тилинде сүйлөйт.

Калкы - метрополияда 62 814 233 адам жана 67 848 156 адам - чет өлкөлөрдөгү ээликтерин эске алуу менен (2020-жылдын 1-июлуна карата эсеп боюнча), анын ичинде 90% жакыны - Франциянын жарандары.
Франциянын түпкү элдери, бретондуктар (2,2 млн, 2014), эльзастыктар (1,5 млн), корсикалыктар (0,3 млн), каталондор (0,3 млн), басктар (0,2 млн), фламанддар (0,2 млн) өздөрүн этникалык жактан француз деп эсептешпейт.
2019-жылга карата Франциянын калкынын диндер боюнча курамы: католиктер - 41%, динге ишенбегендер - 40%, мусулмандар - 5%, башка диндер - 5%, лютерандар - 2%, православдар - 2%, башка христиандар - 2 %, буддисттер – 1%, жөөттөр – 1%, маалымат жок – 1%.^[4]

Франция өзөктүк мамлекет, НАТОнун мүчөсү жана БУУнун Коопсуздук Кеңешинин беш туруктуу мүчөсүнүн бири. 1950-жылдардан бери Европа биримдигин түзүүгө катышкан мамлекеттердин бири.

Мыйзам чыгаруу органы эки палаталуу парламент (Сенат жана Улуттук Ассамблея). Администрациялык-аймактык бөлүнүшү: 18 облус (метрополисте 13 жана чет өлкөлөрдөгү 5 регион), анын ичинде 101 департамент (мегаполисте 96 жана 5 чет өлкөлүк департамент), 5 чет элдик коомчулук жана өзгөчө статуска ээ 3 административдик-аймактык бирдик.

Булактар

↑ Анын ичинде чет өлкөдөгү мүлктөр.
↑ France:: People and Society (англ.). CIA.
↑ Полный текст Конституции 1958 года с изменениями, внесенными 23 июля 2008 года (орусча) (19 -август (баш оона) 2009).
↑ Special Eurobarometer 493, European Union: European Commission, September 2019, pages 229—230 Retrieved 17 January 2020. The question asked was «Do you consider yourself to be…?» With a card showing: Catholic, Orthodox Christian, Protestant, Other Christian, Jewish, Muslim — Shia, Muslim — Sunni, Other Muslim, Sikh, Buddhist, Hindu, Atheist, Non believer/Agnostic and Other. Also space was given for Refusal (SPONTANEOUS) and Don’t Know. On the other hand, Sikh and Hindu did not reach the 1 % threshold.

[1] Анын ичинде чет өлкөдөгү мүлктөр.

[avec_dom_tom-2] France:: People and Society (англ.). CIA.

[3] Полный текст Конституции 1958 года с изменениями, внесенными 23 июля 2008 года (орусча) (19 -август (баш оона) 2009).

[ec.europa.eu-4] Special Eurobarometer 493, European Union: European Commission, September 2019, pages 229—230 Retrieved 17 January 2020. The question asked was «Do you consider yourself to be…?» With a card showing: Catholic, Orthodox Christian, Protestant, Other Christian, Jewish, Muslim — Shia, Muslim — Sunni, Other Muslim, Sikh, Buddhist, Hindu, Atheist, Non believer/Agnostic and Other. Also space was given for Refusal (SPONTANEOUS) and Don’t Know. On the other hand, Sikh and Hindu did not reach the 1 % threshold.

[1]

[2]

[3]

[4]

Европа өлкөлөрү
Эгемендүү мамлекеттер	Австрия · Азербайжан¹ · Албания · Андорра · Беларусь · Бельгия · Болгария · Босния жана Герцеговина · Ватикан · Германия · Грекия · Грузия¹ · Дания · Ирландия · Исландия · Испания · Италия · Казакстан² · Латвия · Литва · Лихтенштейн · Люксембург · Мажарстан · Мальта · Молдавия · Монако · Монтенегро · Нидерланд · Норвегия · Орусия² · Польша · Португалия · Румыния · Сан Марино · Сербия · Словакия · Словения · Түндүк Македония · Түркия² · Украина · Улуу Британия · Финляндия · Франция · Хорватия · Чехия · Швейцария · Швеция · Эстония
Таанылбаган жана жарым-жартылай таанылган мамлекеттер	Косово · Приднестровье
Көз каранды аймактар	Аланд аралдары · Гернси · Гибралтар · Жерси · Мэн аралы · Фарер аралдары · Шпицберген · Ян-Майен
¹ Европа менен Азиянын ортосундагы чек аранын өтүшүнө байланыштуу, негизинен же толугу менен Азияда. ² Негизинен Азияда.

Бириккен Улуттар Уюмунун Коопсуздук Кеңешинин мүчөлөрү
Туруктуу мүчөлөрү	Улуу Британия • Кытай • Орусия • Америка Кошмо Штаттары • Франция
2021—2022 жж. убактылуу мүчөлөрү	Индия • Ирландия • Кения • Мексика • Норвегия
2022—2023 жж. убактылуу мүчөлөрү	Албания • Бразилия • Габон • Гана • Бириккен Араб Эмирликтери
2023—2024 жж. убактылуу мүчөлөрү	Мальта • Мозамбик • Швейцария • Эквадор • Жапония
2024—2025 жж. убактылуу мүчөлөрү	Алжир • Гайана • Корея Республикасы • Словения • Сьерра-Леоне
Мурунку туруктуу мүчөлөрү	Тайвань (1945—1971) • КСРБ (1945—1991)