Эразмус программасы
Эразмус+ - Европадагы билим берүү, окутуу, жаштар жана спортту колдоо боюнча Eвропа Биримдигинин программасы.
Анын бюджети 26,2 миллиард еврого бааланат. Бул анын мурунку программасына (2014-2020) салыштырмалуу дээрлик эки эсе көп.
2021-2027-жылдардагы программа социалдык инклюзияга, жашыл жана санариптик өзгөрүүлөргө жана жаштардын демократиялык жашоого катышуусун илгерилетүүгө басым жасайт.
Ал Европанын билим берүү тармагында, санариптик билим берүү боюнча иш-чаралар планында жана Европанын көндүмдөр күн тартибинде белгиленген артыкчылыктарды жана иш-чараларды колдойт. Программа ошондой эле:
- Социалдык укуктарды ишке ашыруунун Европалык тирегин колдойт (European Pillar of Social Rights)
- 2019-2027-жылдардагы жаштар стратегиясын (EU Youth Strategy 2019-2027)
- Спортту Европалык өлчөмдө өнүктүрөт (European dimension)
"Эразм" аталышы[түзөтүү | булагын түзөтүү]
"Эразм" аталышынын тандалышы Ренессанс доорундагы белгилүү окумуштуу жана илхам берүүчү лектор Эразм Роттердамдыкына карата айтылган. Ал Европаны көп кыдырып, бир катар университеттерде сабак берип, окуган. Бирок ошол эле учурда, "Эразмус" сөзү университеттин студенттеринин мобилдүүлүгү үчүн Европа коомчулугунун иш-аракеттеринин схемасынын кыскартылышы катары мыкты кызмат кылды.
Тарых[түзөтүү | булагын түзөтүү]
"Эразмус" программасы алгач Европа Биримдиги тарабынан 1987-жылы түзүлгөн. Ал Европанын жогорку окуу жайлары менен жогорку окуу жайларынын ортосундагы тыгыз кызматташтыкты өнүктүрүүгө багытталган. Бул студенттердин чек ара аралык алмашуусунун уюшкан жана интеграцияланган системасын түзүүнү билдирген.
Убакыттын өтүшү менен программанын кеңейиши жана тереңдиги кеңейип, Азыр "Эразмус+" деп аталат. Анын кеңейтилген формасы - бул Европадагы билим берүү, окутуу, жаштар жана спорт тармагындагы улуттар аралык кызматташтык жана мобилдүүлүк боюнча мурдагыuин ар кандай схемаларын бириктирген кеңири чатыры. Барган сайын, ал Европадан тышкары дагы карап жатат.
2014-2021-жылдар аралыгында Эразмус+ программасына 13 миллиондон ашуун адам катышкан.
Мүмкүнчүлүктөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Эразм+ мобилдүүлүк жана кызматташтык мүмкүнчүлүктөрүн сунуштайт:
- жогорку билим
- кесиптик билим берүү жана окутуу
- мектептеги билим берүү (анын ичинде эрте балалык билим берүү жана камкордук)
- чоңдорго билим берүү
- жаштар
- спорт
Катышуучу өлкөлөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Талаптарга жооп берген өлкөлөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Европа биримдигинин мүчө-мамлекеттери Эразмус+ программасынын бардык иш-аракеттерине толук катышат. Мындан тышкары, Эразмус+ Регламентинин 19-беренесине ылайык, Программага төмөнкү үчүнчү өлкөлөр катышат:
- Европа Экономикалык Аймагынын (EFTA) мүчөлөрү болгон Европа Эркин соода ассоциациясынын (EEA) мүчөлөрү: Норвегия, Исландия, Лихтенштейн;
- Кошулуучу өлкөлөр, талапкер өлкөлөр жана потенциалдуу талапкерлер: Түндүк Македония, Түркия Республикасы жана Сербия Республикасы;
Европа биримдигинин мүчө-мамлекеттери жана программага байланышкан жогоруда аталган үчүнчү өлкөлөр мындан ары "Европа биримдигинин мүчө-мамлекеттери жана программага байланышкан үчүнчү өлкөлөр" деп аталат.
Мындан тышкары, Регламенттин 20-беренесине ылайык, Программага тиешеси жок үчүнчү өлкөлөрдүн юридикалык жактары Эразмус+ иш-аракеттерине тийиштүү түрдө акталган учурларда жана профсоюздук кызыкчылыкта (мындан ары "программага тиешеси жок үчүнчү өлкөлөр" деп аталат) катыша алышат.
Программага катышкан мүчө-мамлекеттер жана 3чү өлкөлөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Эразмус+ программасынын бардык иш-аракеттерине төмөнкү өлкөлөр толук катыша алышат:
Европа Биримдигинин (1) мүчө-мамлекеттери: Бельгия, Болгария, Чехия, Дания, Германия, Эстония, Ирландия, Греция, Испания, Франция, Хорватия, Италия, Кипр, Латвия, Литва, Люксембург, Венгрия, Мальта, Нидерланд, Австрия, Польша, Португалия, Румыния, Словения, Словакия, Финляндия, Швеция;
Программага катышкан 3чү өлкөлөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Түндүк Македония, Сербия, Исландия, Лихтенштейн, Норвегия, Түркия;
Программага катышпаган 3чү өлкөлөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Төмөнкү өлкөлөр программанын айрым иш-аракеттерине катыша алышат, белгилүү бир критерийлерге же шарттарга ылайык (ар бир конкреттүү иш-аракет үчүн талапка жооп берген өлкөлөрдүн так тизмеси үчүн ушул Колдонмонун Б бөлүгүнө кайрылыңыз). Каржылоо эл аралык укук тарабынан таанылган өлкөлөрдөгү уюмдарга бөлүнөт. Каржылоо Европа Кеңеши тарабынан киргизилгенuин тышкы жардамына коюлган бардык чектөөлөрдү сактоого тийиш. Колдонмолор Европа биримдигинин жалпы баалуулуктарына ылайык келиши керек: адамдын кадыр-баркын сыйлоо, эркиндик, демократия, теңдик, мыйзамдуулук жана адам укуктарын сыйлоо, анын ичинде Европа биримдиги жөнүндө келишимдин 2-беренесинде каралгандай азчылыктарга таандык адамдардын укуктары.
| 1-Аймак
Батыш Балкан |
Албания; Босния жана Герцеговина; Косово 5 ; Черногория |
|---|---|
| 2-Аймак Чыгыш Району | Армения; Азербайжан; Белоруссия; Грузия; Молдова; Украинанын эл аралык укук тарабынан таанылган аймагы |
| 3-Аймак Түштүк-Жер Ортолук деңиз өлкөлөрү | Алжир; Eгипет; Израиль; Иордания; Ливан; Ливия; Марокко; Палестина; Сирия; Тунис |
| 4-Аймак Россия Федерациясы | Эл аралык укук менен таанылган Россиянын аймагы |
| 5-Аймак Азия 9 | Бангладеш, Бутан, Камбоджа, Кытай, Корея, Индия, Индонезия, Лаос, Малайзия, Мальдив, Монголия, Мьянма, Непал, Пакистан, Филиппин, Шри-Ланка, Таиланд жана Вьетнам |
| Жогорку кирешелүү өлкөлөр жана аймактар 10 | Бруней, Гонконг, Япония, Корея Республикасы, Макао, Сингапур жана Тайвань |
| 6-Аймак Борбордук Азия 11 | Афганистан, Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан, Түркмөнстан, Өзбекстан |
| 7 Жакынкы Чыгыш Аймагы 12 | Иран, Ирак, Йемен |
| Жогорку кирешелүү өлкөлөр | Бахрейн, Кувейт, Оман, Катар, Сауд Арабиясы, Бириккен Араб Эмираттары |
| 8 Тынч Океан Аймагы 13 | Кук Аралдары, Фиджи, Кирибати, Маршалл Аралдары, Микронезия, Науру, Ниуэ, Палау, Папуа-Жаңы Гвинея, Самоа, Соломон Аралдары, Чыгыш Тимор, Тонга, Тувалу, Вануату |
| Жогорку кирешелүү өлкөлөр | Австралия жана Жаңы Зеландия |
| 9-Аймак Сахарадан Түштүк Африка 14 15 | Ангола, Бенин, Ботсвана, Буркина - Фасо, Бурунди, Камерун, Кабо-Верде, Борбордук Африка Республикасы, Чад, Комор аралдары, Конго, Конго-Демократиялык Республикасы, Кот-д'Ивуар, Джибути, Экваториалдык Гвинея, Эритрея, Эфиопия, Эсватини, Габон, Гамбия, Гана, Гвинея, Гвинея-Бисау, Кения, Лесото, Либерия, Мадагаскар, Малави, Мали, Мавритания, Маврикий, Мозамбик, Намибия, Нигер, Нигерия, Руанда, Сенегал, Сейшел аралдары, Сьерра-Леоне, Сомали, Түштүк Африка, Түштүк Судан, Судан, Танзания, Того, Уганда, Замбия, Зимбабве. |
| 10-Аймак Латын Америка | Аргентина, Боливия, Бразилия, Чили, Колумбия, Коста-Рика, Эквадор, Сальвадор, Гватемала, Гондурас, Мексика, Никарагуа, Панама, Парагвай, Перу, Уругвай жана Венесуэла |
| 11-Аймак Кариб Деңизи 16 | Антигуа жана Барбуда, Багам аралдары, Барбадос, Белиз, Куба, Доминика, Доминикан Республикасы, Гренада, Гайана, Гаити, Ямайка, Сент-Китс жана Невис, Сент-Люсия, Сент-Винсент жана Гренадиндер, Суринам, Тринидад жана Тобаго |
| 12-Аймак АКШ жана Канада | Америка Кошмо Штаттары жана Канада |
Катышуучулар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Эразмус+ программасына кимдер катыша алат?[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Жеке адамдар программанын негизги максаттуу калкын түзөт. Программа бул адамдарга негизинен уюмдар, мекемелер, органдар же топтор аркылуу жетет, алар Эразмус+ программасы тарабынан колдоого алынган иш-чараларды уюштурушат. Ошондуктан программага кирүү шарттары ушул эки актерго байланыштуу: " катышуучулар "(Эразмус+ долбоорунун ишмердүүлүгүнө катышкан жана катышуу чыгымдарын жабуу максатында грантынын бир бөлүгүн ала турган адамдар) жана" катышуучу уюмдар ". (анын ичинде Эразмус+ долбооруна катышкан жаштардын бейрасмий топтору, талапкерлер же өнөктөштөр жана өз алдынча иштеген адамдар катары). Катышуучулар жана катышуучу уюмдар үчүн катышуу шарттары алардын негизделген өлкөсүнө жараша болот.
Эразмус+ долбоорунун иш-чараларынын катышуучулары[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Жалпы эреже катары, Эразмус+ долбоорлорунун катышуучулары программага байланышканu мүчө-мамлекетинде же үчүнчү өлкөдө түзүлүшү керек. Айрым иш-чаралар, айрыкча жогорку билим берүү, кесиптик билим берүү жана окутуу, жаштар жана спорт жаатында, ошондой эле программага катышпаган үчүнчү өлкөлөрдүн катышуучулары үчүн ачык.
Эразмус+ долбооруна катышуунун конкреттүү шарттары тиешелүү иш-аракеттердин түрүнө жараша болот.
Жалпысынан алганда, негизги максаттуу топтор:
- Жогорку билим берүү тармагына тиешелүү долбоорлор үчүн негизги максаттар төмөнкүлөр: жогорку билим берүүчү студенттер (кыска цикл, биринчи, экинчи же үчүнчү цикл), жогорку билим берүүчү мугалимдер жана профессорлор, жогорку билим берүүчү мекемелердин кызматкерлери, ишканалардагы окутуучулар жана адистер;
- Кесиптик билим берүү жана окутуу жаатына тиешелүү долбоорлор үчүн негизги максаттар төмөнкүлөр: кесиптик билим берүү жана окутуу боюнча үйрөнчүк жана студенттер, кесиптик билим берүү жана окутуу боюнча адистер жана окутуучулар, алгачкы кесиптик билим берүү жана окутуу уюмдарынын кызматкерлери, ишканалардагы окутуучулар жана адистер;
- Мектеп билим берүү тармагына тиешелүү долбоорлор үчүн негизги максаттар: мектеп лидерлери, мектеп мугалимдери жана мектеп кызматкерлери, башталгыч, башталгыч жана орто билим берүү тармагындагы окуучулар;
- Чоңдорду окутуу жаатындагы долбоорлор үчүн негизги максаттар төмөнкүлөр: кесиптик эмес чоңдорду окутуу уюмдарынын мүчөлөрү, окутуучулар, кызматкерлер жана кесиптик эмес чоңдорду окутуу боюнча окуучулар;
- Жаштар чөйрөсүнө тиешелүү долбоорлор үчүн негизги максаттар: 13 жаштан 30 жашка чейинки жаштар 2, Жаштар кызматкерлери, кызматкерлер жана жаштар чөйрөсүндө активдүү уюмдардын мүчөлөрү;
- Спорт тармагына тиешелүү долбоорлор үчүн негизги максаттар: спорт жаатындагы адистер жана ыктыярчылар, спортчулар жана машыктыруучулар.
Катышуучу уюмдар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Эразмус+ долбоорлоруна катышуу уюмдар тарабынан сунушталат жана ишке ашырылат. Эгерде долбоор тандалса, талапкер уюм Эразмус+ грантынын бенефициары болуп калат. Бенефициарлар гранттык келишимге кол коюшат, ал аларга долбоорду ишке ашыруу үчүн каржылык колдоо алууга укук берет.
Жалпы эреже катары, Эразмус+ долбоорлоруна катышкан уюмдар программага байланышканu мүчө-мамлекетинде же үчүнчү өлкөдө түзүлүшү керек. Айрым иш-чаралар программага катышпаган үчүнчү өлкөлөрдүн катышуучу уюмдары үчүн да ачык, айрыкча жогорку билим берүү, кесиптик билим берүү жана окутуу, жаштар жана спорт жаатында.
Эразмус+ долбооруна катышуунун конкреттүү шарттары программа колдогон иш-аракеттердин түрүнө жараша болот. Жалпысынан алганда, программа билим берүү, окутуу, жаштар же спорт жаатында активдүү болгон ар кандай уюмдарга ачык. Бир нече иш-аракеттер эмгек рыногунда башка оюнчулардын катышуусуна да ачык.
Эразмус+ программасына кантип арыз калтырса болот?[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Эразмус+ долбоорун сунуштоо үчүн, талапкерлер төмөндө сүрөттөлгөн төрт кадамды аткарышы керек:
- Каттоо. Ар бир талапкер төмөнкүдөй каттоодон өтүшү керек:
- Аткаруу агенттиги тарабынан башкарылган иш-аракеттер үчүн, талапкерлер, аффилирленген уюмдар жана ассоциацияланган өнөктөштөр каржылоо жана тендердик мүмкүнчүлүктөр порталына https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home (FTOP) катталып, Катышуучунун идентификациялык кодун (PIC) алышы керек 1 . Башка программаларына катышуу аркылуу сүрөт алган уюмдар/топтор кайрадан катталуунун кажети жок. Бул мурунку каттоодон алынган сүрөт Эразмус астында арыз берүү үчүн да жарактуу+;
- Улуттук агенттиктер тарабынан башкарылган иш-аракеттер үчүн, талапкерлер, эгерде буга чейин жасалбаса, Эразмус+ жана Европалык тилектештик корпусу үчүн уюмдун каттоо системасы аркылуу каттоодон өтүшү керек жана уюмдун идентификаторун алышы керек https://webgate.ec.europa.eu/erasmus-esc/index/
- Тиешелүү иш-аракет/талаа үчүн программанын критерийлеринин сакталышын текшериңиз;
- Каржылык шарттарды текшерүү;
- Арыз формасын толтуруп, арыз формасын тапшырыңыз.