Мазмунга өтүү

Азия өлкөлөрүнүн жана көз каранды аймактарынын тизмеси

Википедия дан

Бул Азиянын көзкарандысыз жана көзкаранды аймактарынын тизмеси.

Тизмеге толугу менен таанылган эгемендүү мамлекеттер, таанылбаган жана жарым-жартылай таанылган мамлекеттер, көз каранды аймактар кирет. Жалпысынан, Азияда таанылган 49 эгемендүү мамлекеттер орун алышкан, алардын бардыгы Бириккен Улуттар Уюмунун мүчөлөрү.

Желек Аталышы Борбор шаары[1][2] Тили Валюта Аянты[3] Калкы[4] Карта
Азербайжан
Баку
Азербайжанча
Азербайжан манаты (AZN)
86 600 км ²
9 565 000
Армения
Ереван
Армянча
Армян драмы (AMD)
29 800 км²
3 262 200
Бахрейн
Манама
Арабча
Бахрейн динары (BHD)
665 км ²
791 000
Грузия
Тбилиси
Грузинче
Лари (GEL)
69 700 км²
4 114 400 (не учитывая население Абхазии и Южной Осетии)
Израил
Иерусалим[5]
Иврит жана арабча
Жаңы израиль шекели (ILS)
20 770 км ²[6]
22 072 км ²[7]
7 746 000
Иордания
Амман
Арабча
Иордан динары (JOD)
92 300 км ²
6 316 000
Ирак
Багдад
Арабча
Ирак динары (IQD)
437 072 км ²
30 747 000
Иран
Тегеран
Персидче
Иран риалы (IRR)
1 648 000 км ²
74 196 000
Йемен
Сана
Арабча
Йемен риалы (YER)
527 970 км ²
23 580 000
Катар
Доха
Арабча
Катар риалы (QAR)
11437 км ²
1 409 000
Кипр
Никосия
Грекче жана түркчө
Евро (EUR)
9 250 км ²
801 851
Кувейт
Эль-Кувейт
Арабча
Кувейт динары (KWD)
17 818 км ²
2 985 000
Ливан
Бейрут
Арабча
Ливан фунту (LBP)
10 452 км ²
4 224 000
Бириккен Араб Эмирликтери
Абу-Даби
Арабча
Дирхам (БАЭ) (AED)
83 600 км ²
4 599 000
Оман
Маскат
Арабча
Оман риалы (OMR)
309 500 км ²
2 845 000
Сауд Арабия
Эр-Рияд
Арабча
Сайд риялы (SAR)
2 218 000 км ²
25 721 000
Сирия
Дамаск
Арабча
Сирия фунту (SYP)
185 180 км ²
21 906 000
Түркия
Анкара
Түркчө
Түрк лирасы (TRY)
780 580 км ²
73 723 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Ооганстан
Кабул
Пушту жана дари
Афгани (AFN)
647 500 км ²
28 150 000
Казакстан
Астана
Казакча жана орусча
Теңге (KZT)
2 724 900 км ²
16 593 000
Кыргызстан
Бишкек
Кыргызча жана орусча
Сом (KGS)
198 500 км ²
5 482 000
Тажикстан
Душанбе
Тажикче
Сомони (TJS)
143 100 км ²
6 952 000
Түркмөнстан
Ашхабад
Түркмөнчө
Жаңы түркмөн манаты (TMT)
491 200 км ²
5 110 000
Өзбекстан
Ташкент
Өзбекче
Өзбек суму (UZS)
447 400 км ²
28 639 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Бангладеш
Дакка
Бенгальче
Така (BDT)
144 000 км ²
162 221 000
Бутан
Тхимпху
Дзонг-кэ жана англисче
Нгултрум (BTN) жана индия рупийи (INR)
47 000 км ²
697 000
Индия
Нью-Дели
Хинди жана англисче
Индия рупийи (INR)
3 287 590 км ²
1 217 831 000
Мальдивдер
Мале
Дивехи
Руфий (MVR)
298 км²
309 000
Непал
Катманду
Непал тили
Непал рупийи (NPR)
140 800 км ²
29 331 000
Пакистан
Исламабад
Урду жана Англисче
Пакистан рупийи (PKR)
803 940 км ²
173 949 000
Шри-Ланка
Шри-Джаяварденепура-Котте (расм.)
Коломбо (факт.)
Сингалче жана тамилче
Шри-Ланка рупийи (LKR)
65 610 км ²
20 238 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Кытай
Пекин
Кытайча
Юань (CNY)
9 596 960 км ²
1 347 290 000
Корей Эл-Демократикалык Республикасы
Пхеньян
Корейче
Түндүк корей вонасы (KPW)
120 540 км ²
24 051 706
Корея Республикасы
Сеул
Корейче
Вона (KRW)
99 274 км ²
49 773 145
Моңголстан
Улан-Баатыр
Моңгол тили
Тугрик (MNT)
1 564 116 км ²
2 871 000
Жапония
Токио
Жапончо
Иена (JPY)
377 835 км
127 960 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Орусия (европадагы бөлүгү менен)
Москва
Орусча
Рубль (RUB)
17 098 246 км²
(13 119 600 км² азияда)
141 900 000
(37 600 000 азияда)
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Бруней
Бандар-Сери-Бегаван
Малайча
Бруней доллары (BND)
5 770 км ²
400 000
Вьетнам
Ханой
Вьетнамча
Донг (VND)
329 560 км ²
85 789 573
Индонезия
Жакарта
Индонезче
Рупий (IDR)
1 919 460 км ²
231 369 500
Камбожа
Пномпень
Кхмерче
Риель (KHR)
181 040 км ²
14 805 000
Лаос
Вьентьян
Лаосча
Кип (LAK)
236 800 км ²
6 320 000
Малайзия
Куала-Лумпур
Малайча
Малазия ринггити (MYR)
329 758 км ²
28 306 700
Мьянма
Нейпьидо
Мьянманча
Кьят (MMK)
678 500 км ²
50 020 000
Сингапур
Сингапур
Англисче, кытайча,
малайча жана тамилче
Сингапур доллары (SGD)
692,7 км ²
4 987 600
Таиланд
Бангкок
Тайча
Бат (THB)
514 000 км ²
63 525 062
Чыгыш Тимор
Дили
Тетум жана португалча
АКШ доллары (USD)
15 007 км²
1 134 000
Филиппиндер
Манила
Тагалог, испанча жана англисче
Филиппин песосу (PHP)
300 000 км ²
102 000 000

Таанылбаган жана жарым-жартылай таанылган мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Таанылбаган мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Желек Аталышы Борбор шааары Тили Ээлеген аймагы Аянты Калкы Карта
Уазирстан
Вана
Пушту
Пакистан
11 585 км ²
791 087
Тоолуу-Карабак Республикасы
Ханкенди
Азербайжанча
Азербайжан
11 500 км ²
145 100
Шан мамлекети
Таунджи
Шанча
Мьянма
155 800 км ²
4 702 000 (1999)

Жарым-жартылай таанылган мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Желек Аталышы Борбор шааары Тили Ээлеген аймагы Аянты Калкы Карта Тааныгандар
Абхазия
Сухум
Абхазча жана орусча
Грузия
8 598 км ²
242 862
Орусия, Никарагуа, Венесуэла, Науру, Вануату, Тувалу
Азад Кашмир
Музаффарабад
Урду
Индия
13 297 км ²
4 567 982
Пакистан
Кытай Республикасы (таанылбаган, Тайвань аралы)
Тайбэй
Кытайча
Кытай Эл Республикасы
35 980 км ²
23 188 078
Белиз, Буркина-Фасо, Ватикан, Гаити, Гамбия, Гватемала,
Гондурас, Кирибати, Маршаллов Аралдары, Науру, Никарагуа,
Палау, Панама, Парагвай, Сальвадор, Сан-Томе жана Принсипи, Свазиленд, Сент-Винсент жана Гренадины, Сент-Китс жана Невис,
Сент-Люсия, Соломонов Аралдары жана Тувалу.
Палестина мамлекети
Рамалла
Арабча
Израиль
6020 км ²
4 016 416
см. Палестина Республикасынын эр-аралык-укуктук статусу
Түндүк Кипр Түрк Республикасы
Лефкоша
Түркчө
Кипр Республикасы
3 355 км ²
200 000
Түркия
Түштүк Осетия
Цхинвал
Осетче, орусча жана грузинче
Грузия
3 900 км ²
72 000
Орусия, Никарагуа, Венесуэла, Науру, Тувалу

Көзкаранды аймактар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Желек Атаышы Бобор шаары Тили Валюта Мамлекет Калкы Аянты Карта
Акротири жана Декелия
Эпископи
Англисче
Евро (EUR)
Улуу Британия
14 500
254 км ²
Аомынь
жок
Кытайча жана Португалча
Патака (MOP)
КЭР
541 200
27 км ²
Гонконг
жок
Кытайча жана Англисче
Гонконг доллары (NKD)
КЭР
7 097 600
1 104 км ²
Инди океанындагы Британ аймагы
Диего-Гарсия
Англисче
АКШ доллары
Улуу Британия
3 500
60 км ²
Кокос аралдары
Уэст-Айленд
Англисче
Австралия доллары (AUD)
Австралия
596
14 км ²
Рождество аралы
Флайинг-Фиш-Коув
Англисче
Австралия доллары (AUD)
Австралия
1 400
135 км ²

Эки аймакта жайгашкан мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  •  Орусия — жарым-жартылай (аймагынын аз бөлүгү) Европада, бирок калкынын көп бөлүгү менен Азияда.
  •  Түркия — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  •  Казакстан — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  •  Индонезия — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Океанияда.
  •  Йемен — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Африкада.

При проведении границы между Европой и Азией по наиболее распространённой версии по Кумо-Манычской впадине — полностью в Азии, при проведении границы по Большому Кавказу — частично также в Европе, следующие страны Азии:

  •  Азербайжан — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  •  Грузия — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  1. UNGEGN World Geographical Names
  2. Field Listing - Capital
  3. Field Listing - Area
  4. The 2024 Revision of World Population Prospects
  5. В соответствии с несколькими резолюциями ООН (в частности, резолюция ГА ООН № 194 от 11 декабря 1948 года), установлен статус Иерусалима как муниципалитета, находящегося под международным управлением. Израиль провозгласил Иерусалим столицей в 1949 году после окончания Арабо-израильской войны (1947—1949). В 1967 году после Шестидневной войны Израиль аннексировал Восточный Иерусалим и объединил его с Западным в единое муниципальное образование, однако это объединение не признано ООН (Резолюция Совета Безопасности ООН 478). Посольства всех стран, имеющих дипломатические отношения с Израилем, расположены вне пределов Иерусалима, в основном в Тель-Авиве, Рамат-Гане и ГерцлииСайт Кнессета
  6. 1949-жылдагы революциялык согуштун жыйынтыгында түзүлгөн Израилдин эгемендүү аймагы. Израилдин ушул чек араларын көпчүлүк мамлекеттер жана БУУ тааныйт.
  7. Кийинчерээк Израилдин суверенитети таратылган аймак, анын ичинде Чыгыш Иерусалим жана Голан бийиктиктери. Бул маалыматтар Израилдин расмий документтеринде колдонулат, бирок БУУ бул аннексияны тааныбагандыгынын себебинде эл аралык документтерде колдонулбайт.