Мазмунга өтүү

Азия өлкөлөрүнүн жана көз каранды аймактарынын тизмеси

Википедия дан
Азия өлкөлөрүнүн тизмеси‎»‎ барагынан багытталды)

Бул Азиянын көзкарандысыз жана көзкаранды аймактарынын тизмеси.

Тизмеге толугу менен таанылган эгемендүү мамлекеттер, таанылбаган жана жарым-жартылай таанылган мамлекеттер, көз каранды аймактар кирет. Жалпысынан, Азияда таанылган 49 эгемендүү мамлекеттер орун алышкан, алардын бардыгы Бириккен Улуттар Уюмунун мүчөлөрү.

Желек Аталышы Борбор шаары[1][2] Тили Валюта Аянты[3] Калкы[4] Карта
Азербайжан Баку Азербайжанча Азербайжан манаты (AZN) 86 600 км ² 9 565 000
Армения Ереван Армянча Армян драмы (AMD) 29 800 км² 3 262 200
Бахрейн Манама Арабча Бахрейн динары (BHD) 665 км ² 791 000
Грузия Тбилиси Грузинче Лари (GEL) 69 700 км² 4 114 400 (не учитывая население Абхазии и Южной Осетии)
Израил Иерусалим[5] Иврит жана арабча Жаңы израиль шекели (ILS) 20 770 км ²[6]
22 072 км ²[7]
7 746 000
Иордания Амман Арабча Иордан динары (JOD) 92 300 км ² 6 316 000
Ирак Багдад Арабча Ирак динары (IQD) 437 072 км ² 30 747 000
Иран Тегеран Персидче Иран риалы (IRR) 1 648 000 км ² 74 196 000
Йемен Сана Арабча Йемен риалы (YER) 527 970 км ² 23 580 000
Катар Доха Арабча Катар риалы (QAR) 11437 км ² 1 409 000
Кипр Никосия Грекче жана түркчө Евро (EUR) 9 250 км ² 801 851
Кувейт Эль-Кувейт Арабча Кувейт динары (KWD) 17 818 км ² 2 985 000
Ливан Бейрут Арабча Ливан фунту (LBP) 10 452 км ² 4 224 000
Бириккен Араб Эмирликтери Абу-Даби Арабча Дирхам (БАЭ) (AED) 83 600 км ² 4 599 000
Оман Маскат Арабча Оман риалы (OMR) 309 500 км ² 2 845 000
Сауд Арабия Эр-Рияд Арабча Сайд риялы (SAR) 2 218 000 км ² 25 721 000
Сирия Дамаск Арабча Сирия фунту (SYP) 185 180 км ² 21 906 000
Түркия Анкара Түркчө Түрк лирасы (TRY) 780 580 км ² 73 723 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Ооганстан Кабул Пушту жана дари Афгани (AFN) 647 500 км ² 28 150 000
Казакстан Астана Казакча жана орусча Теңге (KZT) 2 724 900 км ² 16 593 000
Кыргызстан Бишкек Кыргызча жана орусча Сом (KGS) 198 500 км ² 5 482 000
Тажикстан Душанбе Тажикче Сомони (TJS) 143 100 км ² 6 952 000
Түркмөнстан Ашхабад Түркмөнчө Жаңы түркмөн манаты (TMT) 491 200 км ² 5 110 000
Өзбекстан Ташкент Өзбекче Өзбек суму (UZS) 447 400 км ² 28 639 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Бангладеш Дакка Бенгальче Така (BDT) 144 000 км ² 162 221 000
Бутан Тхимпху Дзонг-кэ жана англисче Нгултрум (BTN) жана индия рупийи (INR) 47 000 км ² 697 000
Индия Нью-Дели Хинди жана англисче Индия рупийи (INR) 3 287 590 км ² 1 217 831 000
Мальдивдер Мале Дивехи Руфий (MVR) 298 км² 309 000
Непал Катманду Непал тили Непал рупийи (NPR) 140 800 км ² 29 331 000
Пакистан Исламабад Урду жана Англисче Пакистан рупийи (PKR) 803 940 км ² 173 949 000
Шри-Ланка Шри-Джаяварденепура-Котте (расм.)
Коломбо (факт.)
Сингалче жана тамилче Шри-Ланка рупийи (LKR) 65 610 км ² 20 238 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Кытай Пекин Кытайча Юань (CNY) 9 596 960 км ² 1 347 290 000
Корей Эл-Демократикалык Республикасы Пхеньян Корейче Түндүк корей вонасы (KPW) 120 540 км ² 24 051 706
Корея Республикасы Сеул Корейче Вона (KRW) 99 274 км ² 49 773 145
Моңголстан Улан-Баатыр Моңгол тили Тугрик (MNT) 1 564 116 км ² 2 871 000
Жапония Токио Жапончо Иена (JPY) 377 835 км 127 960 000
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Орусия (европадагы бөлүгү менен) Москва Орусча Рубль (RUB) 17 098 246 км²
(13 119 600 км² азияда)
141 900 000
(37 600 000 азияда)
Желек Аталышы Борбор шаары Тили Валюта Аянты Калкы Карта
Бруней Бандар-Сери-Бегаван Малайча Бруней доллары (BND) 5 770 км ² 400 000
Вьетнам Ханой Вьетнамча Донг (VND) 329 560 км ² 85 789 573
Индонезия Жакарта Индонезче Рупий (IDR) 1 919 460 км ² 231 369 500
Камбожа Пномпень Кхмерче Риель (KHR) 181 040 км ² 14 805 000
Лаос Вьентьян Лаосча Кип (LAK) 236 800 км ² 6 320 000
Малайзия Куала-Лумпур Малайча Малазия ринггити (MYR) 329 758 км ² 28 306 700
Мьянма Нейпьидо Мьянманча Кьят (MMK) 678 500 км ² 50 020 000
Сингапур Сингапур Англисче, кытайча,
малайча жана тамилче
Сингапур доллары (SGD) 692,7 км ² 4 987 600
Таиланд Бангкок Тайча Бат (THB) 514 000 км ² 63 525 062
Чыгыш Тимор Дили Тетум жана португалча АКШ доллары (USD) 15 007 км² 1 134 000
Филиппиндер Манила Тагалог, испанча жана англисче Филиппин песосу (PHP) 300 000 км ² 102 000 000

Таанылбаган жана жарым-жартылай таанылган мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Таанылбаган мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Желек Аталышы Борбор шааары Тили Ээлеген аймагы Аянты Калкы Карта
Уазирстан Вана Пушту Пакистан 11 585 км ² 791 087
Тоолуу-Карабак Республикасы Ханкенди Азербайжанча Азербайжан 11 500 км ² 145 100
Шан мамлекети Таунджи Шанча Мьянма 155 800 км ² 4 702 000 (1999)

Жарым-жартылай таанылган мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Желек Аталышы Борбор шааары Тили Ээлеген аймагы Аянты Калкы Карта Тааныгандар
Абхазия Сухум Абхазча жана орусча Грузия 8 598 км ² 242 862 Орусия, Никарагуа, Венесуэла, Науру, Вануату, Тувалу
Азад Кашмир Музаффарабад Урду Индия 13 297 км ² 4 567 982 Пакистан
Кытай Республикасы (таанылбаган, Тайвань аралы) Тайбэй Кытайча Кытай Эл Республикасы 35 980 км ² 23 188 078 Белиз, Буркина-Фасо, Ватикан, Гаити, Гамбия, Гватемала,
Гондурас, Кирибати, Маршаллов Аралдары, Науру, Никарагуа,
Палау, Панама, Парагвай, Сальвадор, Сан-Томе жана Принсипи, Свазиленд, Сент-Винсент жана Гренадины, Сент-Китс жана Невис,
Сент-Люсия, Соломонов Аралдары жана Тувалу.
Палестина мамлекети Рамалла Арабча Израиль 6020 км ² 4 016 416 см. Палестина Республикасынын эр-аралык-укуктук статусу
Түндүк Кипр Түрк Республикасы Лефкоша Түркчө Кипр Республикасы 3 355 км ² 200 000 Түркия
Түштүк Осетия Цхинвал Осетче, орусча жана грузинче Грузия 3 900 км ² 72 000 Орусия, Никарагуа, Венесуэла, Науру, Тувалу

Көзкаранды аймактар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Желек Атаышы Бобор шаары Тили Валюта Мамлекет Калкы Аянты Карта
Акротири жана Декелия Эпископи Англисче Евро (EUR) Улуу Британия 14 500 254 км ²
Аомынь жок Кытайча жана Португалча Патака (MOP) КЭР 541 200 27 км ²
Гонконг жок Кытайча жана Англисче Гонконг доллары (NKD) КЭР 7 097 600 1 104 км ²
Инди океанындагы Британ аймагы Диего-Гарсия Англисче АКШ доллары Улуу Британия 3 500 60 км ²
Кокос аралдары Уэст-Айленд Англисче Австралия доллары (AUD) Австралия 596 14 км ²
Рождество аралы Флайинг-Фиш-Коув Англисче Австралия доллары (AUD) Австралия 1 400 135 км ²

Эки аймакта жайгашкан мамлекеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  •  Орусия — жарым-жартылай (аймагынын аз бөлүгү) Европада, бирок калкынын көп бөлүгү менен Азияда.
  •  Түркия — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  •  Казакстан — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  •  Индонезия — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Океанияда.
  •  Йемен — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Африкада.

При проведении границы между Европой и Азией по наиболее распространённой версии по Кумо-Манычской впадине — полностью в Азии, при проведении границы по Большому Кавказу — частично также в Европе, следующие страны Азии:

  •  Азербайжан — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  •  Грузия — жарым-жартылай (калкынын жана аймагынын аз бөлүгү) Европада.
  1. UNGEGN World Geographical Names
  2. Field Listing - Capital
  3. Field Listing - Area
  4. The 2024 Revision of World Population Prospects
  5. В соответствии с несколькими резолюциями ООН (в частности, резолюция ГА ООН № 194 от 11 декабря 1948 года), установлен статус Иерусалима как муниципалитета, находящегося под международным управлением. Израиль провозгласил Иерусалим столицей в 1949 году после окончания Арабо-израильской войны (1947—1949). В 1967 году после Шестидневной войны Израиль аннексировал Восточный Иерусалим и объединил его с Западным в единое муниципальное образование, однако это объединение не признано ООН (Резолюция Совета Безопасности ООН 478). Посольства всех стран, имеющих дипломатические отношения с Израилем, расположены вне пределов Иерусалима, в основном в Тель-Авиве, Рамат-Гане и ГерцлииСайт Кнессета
  6. 1949-жылдагы революциялык согуштун жыйынтыгында түзүлгөн Израилдин эгемендүү аймагы. Израилдин ушул чек араларын көпчүлүк мамлекеттер жана БУУ тааныйт.
  7. Кийинчерээк Израилдин суверенитети таратылган аймак, анын ичинде Чыгыш Иерусалим жана Голан бийиктиктери. Бул маалыматтар Израилдин расмий документтеринде колдонулат, бирок БУУ бул аннексияны тааныбагандыгынын себебинде эл аралык документтерде колдонулбайт.